In alles

Mandy Eggerding

.

Winnaar van de eerste Rob de Vos-prijs (opvolger van de Meander poëzieprijs en vernoemd naar de oprichter van Meander literatuur website) is Mandy Eggerding met haar gedicht ‘In alles’. Het afgelopen jaar hebben 7 juryleden, waaronder ikzelf, vele gedichten beoordeeld (231 inzendingen) en wij hebben als jury unaniem het gedicht van Mandy gekozen als beste gedicht.

Zij wint hiermee de Rob de Vos-prijs trofee en een bedrag van 100 euro (en natuurlijk eeuwige roem). De gedichten moesten geïnspireerd zijn op een thema dat uit het gedicht ‘Aarde, wees niet streng’ van Menno Wigman kwam: ‘’Achter de ogen scheen een zomermaand
het middenrif liep vol zacht avondlicht’’. Dat er vele interpretaties waren op dit thema hebben wij als jury ondervonden. Van zomerse avonden tot verre oorden, herinneringen en beschrijvingen.

Mandy Mariska Eggerding (1968) uit Amsterdam is een veelzijdig theatermaker die eigenlijk liever schrijft. Zij studeert al een aantal jaren poëzie aan de Schrijversvakschool in Amsterdam. Dit jaar won zij de tweede prijs van de Schrijverspodiumwedstrijd en publiceerde zij in Literair Tijdschrift Poesia. Momenteel schrijft Mandy aan haar eindwerk voor de Schrijversvakschool en dat zijn een veertigtal gedichten.

Wil je meer lezen over de winnende gedichten en de Rob de Vos-prijs ga dan naar de website van Meander https://meandermagazine.nl/2019/11/rob-de-vos-prijs-2019-2

.

In alles
–
Op deze ochtend vol van licht kwam ik je weer tegen.
Je was niet opgestaan, lag onveranderd op je zij –
een vogel tegen het glas –
stil – maar je lachte je schuine lach
.                                              heel even
door de verstilling heen, een lente op je lippen.
–
–
Buiten brak het licht op de kozijnen
.                                               trillend.
–
Ik opende het raam,
.                          hoeveel lichter de lucht
.                          een zacht aaien dat naar binnen draait
–
.                          zo licht als ik daar dan sta
.                          zo licht als jij me raakt
–
zo openzwaaiend mis ik jou
–
in alles.

.

De stijgbeugel

Poëziewedstrijd

.

Pas geleden kocht ik in een kringloopwinkel een bundeltje gedichten met de titel ‘De stijgbeugel’ veertig verzen van nieuwe dichters. Het bundeltje is uit 1953 en uitgegeven door N.V. De Arbeiderspers in de serie De Boekvink,  litteratuur in miniatuur (dit is geen typefout, het staat er echt litteratuur). Ik was in de veronderstelling dat het hier een verzamelbundeltje betrof maar dat ligt toch iets anders. Wat blijkt? Het betreft hier een bundel met winnaars van een door de VARA-rubriek ‘Met en zonder omslag’ uitgeschreven prijsvraag voor nog onbekende ‘naam’-loze dichters in Nederland.

De organisatoren hadden zich verkeken op het grote aantal gedichten dat er werd ingezonden (maar liefst 3000) en deze moesten door een driekoppige jury (Max Dendermonde, Reinold Kuipers en Garmt Stuiveling) worden gelezen en beoordeeld. De winnaar van deze wedstrijd werd Christine Meyling (1925 – 1983), een naam is die ik nog nooit ergens ben tegengekomen. Het lijkt erop dat Meyling haar dichtersloopbaan niet heeft voortgezet ( ik heb het uiteraard even uitgezocht, van haar hand verschenen in 1954 – 1956 een aantal gedichten in Maatstaf en De Nieuwe Stem, daarna werd het stil).

Wat opmerkelijk is is dat de tweede prijs werd gewonnen door Ellen Warmond (1930 – 2011), een dichter die later heel bekend is geworden. Haar naam is de enige tussen vele onbekende namen die bij mij een belletje lieten rinkelen. En ondanks dit feit is deze bundel een heel fijn boekje om te lezen. het geeft heel mooi weer hoe er aan het begin van de jaren vijftig in Nederland werd gedicht. Een mengeling van poëzie van na de oorlog (waar de oorlog nog in na klinkt), vaste versvormen, romantische poëzie en poëzie die al naar de vernieuwingsdrang van de vijftigers neigt.

Ik heb besloten een van de twee eerste prijswinnende gedichten hier te plaatsen van Meyling ( Claire) en een van de tweede prijs van Warmond (***) om het verschil in stijl te laten zien.

.

Claire

.

Jouw kind is aarzelend geboren.

Het toefde op de drempel van verdriet,

Begroef de droom die het voorgoed verliet

en zou de wereld droef en blij behoren.

.

Het was een meisje, weer, en vaag geschonden

(twee rose wonden, maar die gaan voorbij).

Je hebt haar – moeilijk – toch maar lief gevonden,

zij paste logisch in de onvoltooide rij

.

van de verbloemde, heimelijke zonden.

Nog even bracht een klein en zoet gemis,

toen er veel mensen in je kamer stonden,

je tot de grens van een bekentenis.

Maar omdat zij het ook niet helpen konden,

bleef alles als het was en steeds gebleven is.

.

Voor Wim

.

***

.

Ik steek je onbekommerd

overmoedig dwars door de aarzeling

die kamers vierendeelt en ons

afzijdig houdt mijn hand

toe met de woorden zie

dit heb ik voor je meegebracht

een landkaart zonder wegen

een nooit meer in roulering komend

geldstuk een sublieme

seconde van volkomen

van onbeheerst en mateloos

van bandeloos en onbelemmerd

blind-zijn.

.

De moeder de vrouw

Martinus Nijhoff

.

Gisteren werd bekend gemaakt dat Murat Isik, winnaar van de Libris Literatuurprijs 2018 met zijn roman ‘Wees onzichtbaar’, het Boekenweek essay 2019 zal schrijven. Het thema is ontleent aan de titel van een gedicht van Martinus Nijhoff ‘De moeder de vrouw’. Reden genoeg voor mij om het gedicht van Nijhoff (1894 – 1953) op te zoeken en met jullie te delen.

In de bundel ‘Het mooiste gedicht’ De favoriete gedichten van Nederland en Vlaanderen, met een inleiding van Jan Wolkers uit 2000 staat dit gedicht (naast nog een aantal gedichten van zijn hand) gepubliceerd. Vele zullen dit gedicht herkennen aan de beroemde openingsregel.

.

De moeder de vrouw

.

Ik ging naar Bommel om de brug te zien.
Ik zag de nieuwe brug. Twee overzijden
die elkaar vroeger schenen te vermijden,
worden weer buren. Een minuut of tien
dat ik daar lag, in ’t gras, mijn thee gedronken,
mijn hoofd vol van het landschap wijd en zijd –
laat mij daar midden uit de oneindigheid
een stem vernemen dat mijn oren klonken.

Het was een vrouw. Het schip dat zij bevoer
kwam langzaam stroomaf door de brug gevaren.
Zij was alleen aan dek, zij stond bij ’t roer,

en wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren.
O, dacht ik, o, dat daar mijn moeder voer.
Prijs God, zong zij, Zijn hand zal u bewaren.

.

Festival of Britain

Poems 1951

.

In 1949 werd door de Arts Council of Great Britain samen met de Festival of Britain een poëziewedstrijd bedacht die open stond voor alle inwoners van the commonwealth (of het Gemenebest van Naties; is een vrijwillige verbintenis tussen 52 onafhankelijke soevereine staten, met de Britse koningin Elizabeth II als symbolisch hoofd).

Meer dan 1000 lange en nog eens 1000 korte gedichten werden ingezonden om mee te dingen naar de prijzen die in de lente van 1951 bekend zouden worden gemaakt. De jury deelden prijzen uit aan drie lange gedichten en vijf groepen korte gedichten. Opvallend was dat een groot deel van de winnende gedichten destijds van nog onbekende dichters was.

Penguin heeft samen met de organisatoren alle winnende gedichten samen gebracht in een Penguin pocket. Omdat de poëzie al meer dan een halve eeuw oud is is het taalgebruik soms nog wat archaïsch maar ik heb een gedicht uitgezocht van Clive Sansom dat goed leesbaar is getiteld ‘A child’.

Clive Sansom (1910 – 1981) was een in Engeland geboren, Tasmaanse dichter. Als dichter was Sansom vooral bekend om zijn voordrachten en zijn poëzie voor kinderen. Als dichter is hij bekend in het hele Engelse taalgebied en naast poëzie schreef hij ook toneelstukken.

.

A child

.

‘Let them come without hindrance:

The kindom is theirs,

Be with them and of them,

In your haerts and your prayers.

For freely they enter,

Unafraid, unawares….’

.

Like poems his talk was:

The words that he said

Were strung in the sunlight

Like pearls on a thread –

My face by his girdle,

His hand on my head

.

Derde prijs Ongehoord! Gedichtenwedstrijd 2017

Rian Visser

.

De derde prijswinnaar Rian Visser, was door omstandigheden niet in de gelegenheid om haar prijs op te halen of haar gedicht voor te dragen. In haar plaats heb ik bij de prijsuitreiking, nadat bekend was gemaakt dat ze de derde prijs had gewonnen, haar gedicht voorgedragen. Het juryrapport over dit gedicht luidt:

.

Juryrapport 3 – Niemand kan mij spreken

Vele dorpen en steden nemen asielzoekers op. Vele mensen in die dorpen en steden begrijpen niet wat deze mensen hier doen. Vele mensen willen het ook niet begrijpen. Vele mensen willen het wel begrijpen. Net als de dichter van dit gedicht.

Het gedicht Niemand kan mij spreken, was in al haar eenvoud voor de jury bijna geen discussie waard. In eenvoudige taal in een paar zinnen opschrijven dat we elkaar soms moeilijk verstaan of niet begrijpen is heel knap. Het is dan ook niet te sentimenteel. Het doet recht aan wat dagelijks aan de hand is.

Ik citeer:

Zij is een taal

die wij niet spreken.

Zij is een geschiedenis

die wij niet leren.

Een mens is meer dan een mens. Veel is bekend, vertrouwd. Maar, veel is -door verscheidene factoren- ook onbekend. Om dat onbekende van elkaar te gaan ontdekken is lef nodig. En de dichter van Niemand kan mij spreken heeft lef. Met dit gedicht laat de dichter niet alleen zijn/haar lef zien, het geeft de lezer ook hoop. Hoop op toekomst van poëzie en hoop op toekomst met ons allen.

.

Niemand kan mij spreken

.

Sinds een paar weken

zit in mijn klas

een meisje dat vluchtte.

Ze doet goed haar best

om ons te verstaan.

 

Maar vandaag heeft ze mij

verdrietig aangekeken.

Ze zuchtte en zweeg.

Ik denk dat ik het begrijp.

 

Zij is een taal

die wij niet spreken.

Zij is een geschiedenis

die wij niet leren.

 

Daarom ga ik het proberen.

Min ’ayna ’anti?

Waar kom jij vandaan?

.

June Bobbe

Winnaar Ongehoord! Gedichtenwedstrijd 2017

Gijs Smit

.

In een zeer goed gevulde foyer van het Bibliotheektheater in Rotterdam organiseerde stichting Ongehoord! gistermiddag de prijsuitreiking van de 6e Ongehoord! Gedichtenwedstrijd met als thema Diversiteit. De dichters die op de shortlist van het bestuur stonden waren allemaal uitgenodigd om, niet alleen aanwezig te zijn, maar ook om hun gedicht voor te dragen. Hoewel er een aantal afzeggingen waren hadden de meeste toch gehoor gegeven aan deze uitnodiging. Afgewisseld met de prachtige zang van June Bobbe lieten de dichters horen waarom het terecht was dat zij op de shortlist stonden. Vanuit vele streken (zelfs een aantal Vlamingen was aanwezig) was men naar Rotterdam gereist.

Tussen de dichters door vertelde Edwin, nieuw bestuurslid van Ongehoord!, iets over de nieuwe koers die Ongehoord! wil gaan varen in 2018. Naast de bekende podia wil Ongehoord! meer aan ontwikkeling van dichters gaan doen door middel van bijvoorbeeld het aanbieden van een aantal workshops. Na zijn verhaal, de gedichten van de aanwezige dichters en de muziek van June was dan eindelijk het verlossende woord aan de jury bestaande uit Mark Boninsegna (voorzitter), Alexander Franken en Jaap Montagne.

Als eerste las de voorzitter een aantal algemene bevindingen op die je hieronder kunt lezen.

Juryrapport algemeen

 De jury had de moeilijke taak om uit een shortlist van vijftig gedichten een top drie, bestaande uit een nummer drie, twee en één -de uiteindelijke winnaar van de dichtwedstrijd-, samen te stellen. Nu heeft de jury het geluk dat ze erg kunnen genieten van poëzie. Een straf om vijftig gedichten door te ploeteren was het dus zeker niet. Er zaten dan ook erg leuke gedichten tussen.

 Alle juryleden hebben, afzonderlijk, alle vijftig gedichten uitvoerend gelezen en daar hun favorieten uitgehaald. Deze favorieten hebben we gezamenlijk besproken. Soms viel een gedicht door een ander inzicht van andere juryleden al snel af en vaak werd er ook twijfel gebracht. Er was dan ook geen één gedicht die alle drie de juryleden bij hun favorieten hadden staan. Dit bracht de nodige discussies met zich mee. Wat alleen maar goed is. Op deze manier ben je ervan gewaarborgd dat de winnaar ook de terechte winnaar is.

 Het thema van de dichtwedstrijd, was diversiteit. En diversiteit was er ook! De jury heeft geen dichter kunnen betrappen die niet van diversiteit houdt. Gelukkig maar. Je zou er niet aan moeten denken dat iedere dichter hetzelfde zou opschrijven. De dichtkunst is voor velen al saai, maar dan zal het dodelijk saai zijn. En, saai was het zeker niet. Hoe sommige dichters vrijelijk gebruik maken van interpuncties, hoofdletters en witregels, het was soms echt een gepuzzel. Wat bedoelt de dichter hiermee? Is het bewust of juist onbewust gedaan?

 Vele dichters hanteren het vrije vers. Het vrije vers is een mooi iets. Je kan er alle kanten mee op. Je kan het invullen hoe jij het invult. Maar, wees consequent! Gebruik je punten na iedere zin, gebruik ze dan ook na iedere zin. Gebruik je komma’s, gebruik ze dan consequent. Gebruik je witregels, hanteer deze dan zorgvuldig en niet lukraak. Gebruik je overigens geen punten of andere leestekens in je gedicht, gebruik ze dan ook niet. Witregels hebben echt een functie. Wat de jury zag was soms een warboel van van alles en nog wat. Als je iets wel, of juist niet gebruikt, wees daar dan consequent in. Zoals ik zei, het vrije vers is een mooi iets, maar het heeft wel regels. Dit gaat trouwens helemaal op voor sonnetten.

 Tijdens het lezen en bespreken van de ingezonden gedichten kwam de jury ook tot de conclusie dat er weinig originaliteit gebezigd werd. Bijna alles hadden we al een keertje eerder gezien. Hoe mooi je ook een gedicht kan schrijven, als het uiteindelijk een kopie van Wigman, Komrij of Dee is, dan is het al een keer gedaan. Wees origineel. Durf! Jij bepaalt de combinatie van die 26 letters. Die 26 letters die we allemaal schrijven.

 Poëzie ben jij en jij bent poëzie.

.

Juryrapport winnende gedicht

En toen was het tijd om de prijswinnaars bekend te maken. De eerste prijs, de winnaar van de Ongehoord! Gedichtenwedstrijd 2017 is geworden Gijs Smit. Uit het juryrapport:

In tegenstelling tot de realiteit van Niemand kan mij spreken (derde prijs) of het nuchtere, Rotterdamse 3025 AA tot 3026 AN (tweede prijs), is het gedicht Het land, juist sprookjesachtig. Het hele gedicht is als geheel een metafoor. Dàt is ook wat de jury er zo mooi aan vindt.

 Een land waar meningen samen leven met vrouwen en mannen en draken. Dit alles, zoals u zich kunt voorstellen, niet zonder problemen. Het is, ondanks de draken, de realiteit van de dag. Het is dan ook het einde, wat het gedicht tot een sprookje maakt. Het einde waarin de avondschemering als muze haar werk doet voor de dichter en waar de poëzie het levenselixer voor de inwoners van het land is. En dat, lieve dichters, is -hoe graag we het ook willen-, niet de realiteit. Zelfs niet als jurylid Alexander Franken denkt dat, dat misschien wel de reden is om kunstenaar te willen zijn is.

 De realiteit is dat Het land het winnende gedicht is van de Ongehoord! poëziewedstrijd!

.

Het land

.

Ik heb het land zelf verzonnen.

Draken wonen er.

En vrouwen met schorten en verlangende armen.

Mannen die verlegen door regenpijpen klimmen.

En meningen.

Na elke stap een mening.

 

Overal zijn woorden.

De meningen discussiëren met de vrouwen,

praten met de mannen,

vertellen de draken wat ze moeten doen.

En nooit zijn ze het met elkaar eens.

 

Maar na de zon en voor de sterren bereid ik het maal,

serveer muziek, zacht en wonderlijk,

kleuren, dichtbij en onbegrijpelijk mooi.

Zinnen, warm en voelbaar.

 

En de draken, de vrouwen, de mannen, de meningen

eten de muziek,

drinken de kleuren,

proeven de zinnen.

En het is stil.

.

De tweede prijs (Marjolein Roozen) en de derde prijs (Rian Visser) komen morgen aan bod. Hieronder Gijs Smit met het felbegeerde beeldje van Lillian Mensing en een foto van de winnaars (Rian Visser kon helaas niet aanwezig zijn) en de jury.

Uitreiking Ongehoord! Gedichtenwedstrijd 2017

Zondag 19 november 2017

.

Voor de 6e keer alweer wordt aanstaande zondag de winnaar bekend gemaakt van de Ongehoord! Gedichtenwedstrijd. Dit keer gebeurt dat in de foyer van het Bibliotheektheater aan de Hoogstraat naast de centrale bibliotheek van Rotterdam (naast station Blaak). Aan deze editie hebben ruim 100 dichters meegedaan en de shortlistdichters wordt op deze middag de kans geboden hun inzending voor te dragen, waarna de jury bekend zal maken wie de drie prijswinnaars zijn.

In voorgaande jaren werden de volgende dichters winnaar:

2012: Hervé Deleu

2013: Anneke Wasscher

2014: Alja Spaan

2015: Gerard Scharn

2016: Hein van der Schoot

.

De winnaar krijgt het prachtige beeldje van kunstenares Lillian Mensing, een plek op een podium van Ongehoord! en publicatie van het winnende gedicht op dit blog en de website van Ongehoord! De nummers twee en drie krijgen een plek op een podium van Ongehoord! en publicatie van het gedicht.

De jury bestaat dit jaar uit dichter Mark Boninsegna (voorzitter), dichter Jaap Montagne en dichter/muzikant Alexander Franken.

De middag begint om 14.00 uur (inloop vanaf 13.00 uur), er zal een optreden zijn van zangeres June Bobbe en de toegang is uiteraard gratis.

.

Afsluitend hier een gedicht van de winnares van 2014 Alja Spaan getiteld ‘pardon’.

.

pardon
Terwijl het dorp me probeert te omarmen, met
dunne grijze takken en zwarte vogels

en veel zangerige gesprekken bij de vrijdagse
viskar, kotst de stad me uit.

Straten breken zich op, gebouwen verdwijnen
van hun vaste hoek, bewoners

geven niet thuis. Mijn hakken scherpen zich
aan haar straten, mijn fiets valt

voorbij het rek. Oliebollen lokken reizigers
uit hun treinen, de wind waait

voorbij de kerk, glas ligt gebroken naast een
auto, een stuurse man noteert.

De vrouw met de hondjes loopt dezelfde route
alleen dit keer ziet ze me niet.

.

W.B. Yeats

The Lake Isle of Innisfree

.

Natuurlijk mag de dichter W.B. Yeats in de Ierse dichtersweek niet ontbreken. Waarschijnlijk de meest geliefde dichter onder de Ieren. Toen in 1999 de vraag gesteld werd aan de Ieren door de Irish Times welk gedicht zij als het mooiste Ierse gedicht verkozen kwam daar als winnaar het gedicht ‘The Lake Isle of Innisfree’ uit van William Butler Yeats. Yeats schreef dit gedicht op zijn 23ste in 1889 toen hij in Londen woonde. Het gedicht beschrijft het verlangen van de dichter om terug te keren naar een simpeler en meer natuurlijke leefwijze.

.

The lake Isle of Innisfree

.

I will arise and go now, and go to Innisfree,
And a small cabin build there, of clay and wattles made;
Nine bean rows will I have there, a hive for the honey bee,
And live alone in the bee loud glade.

And I shall have some peace there, for peace comes dropping slow,
Dropping from the veils of the morning to where the cricket sings;
There midnight’s all a glimmer, and noon a purple glow,
And evening full of the linnet’s wings.

I will arise and go now, for always night and day
I hear lake water lapping with low sounds by the shore;
While I stand on the roadway, or on the pavements grey,
I hear it in the deep heart’s core.

.

Poëziewedstrijd

Ongehoord! Gedichtenwedstrijd 2017

.

Ooit, in 2008 bedacht ik dat het wel een leuk idee zou zijn om een gedichtenwedstrijd te organiseren op mijn blog (toen nog onder web-log.nl). In januari 2009 resulteerde dat in de eerste prijswinnaar Jeer. In 2012 heb ik mijn gedichtenwedstrijd overgedaan aan de stichting Ongehoord! waar ik toen inmiddels secretaris/penningmeester van was geworden. En nu, in 2017 is er alweer de 6e editie onder de vlag van Ongehoord!

Doe mee en treedt in de voetsporen van Hervé Deleu, Anneke Wasscher, Alja Spaan, Gerad Scharn en Hein van der Schoot prijswinnaars van de vorige vijf edities.

Het thema dit jaar is: ‘Diversiteit’. We hopen dat vele dichters weer massaal meedoen. Verras ons met jullie poëtische woorden, zinnen  en wendingen. Lees hieronder onze voorwaarden.

• Per inzender mag 1 gedicht worden ingezonden met als thema ‘Diversiteit’.
• Het gedicht moet in het Nederlands zijn.
• Het gedicht mag niet meer dan 30 regels hebben (inclusief witregels).
• Het gedicht moet worden aangeleverd in een Worddocument zonder opmaak, lettertype times new roman, 12 punts letter.
• In de mail moet de naam van de dichter (geen pseudoniem) staan. ook al staat de naam in het e-mailadres, toch duidelijk de naam van de dichter vermelden, evenals de titel van het gedicht.
• Er zal een onafhankelijke jury worden samengesteld met namen die niet verbonden zijn aan Ongehoord! Deze namen worden in de loop van dit jaar bekend gemaakt.
• Inzendingen kunnen vanaf nu tot en met 31 mei 2017 worden ingezonden naar ongehoordgedichtenwedstrijd@gmail.com.
• Inzendingen die niet voldoen aan deze voorwaarden worden uitgesloten van deelname.
• De prijsuitreiking van de Ongehoord! poëziewedstrijd zal plaats vinden op zondag 19 november 2017 in een nog nader te kiezen locatie.
• Iedere inzender krijgt een bevestigingsmail van toezending.
• Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.
• Met deelname geeft de dichter toestemming tot het plaatsen van het gedicht in een eventueel te verschijnen E-bundel (mits opgenomen in de shortlist).

Dit kun je allemaal winnen!

Hou deze website in de gaten voor verdere informatie (data, jury etc.). De te winnen prijzen zijn: 1e prijs een beeldje van Lillian Mensing, publicatie gedicht op de website en een optreden op het Ongehoord! podium

2e prijs publicatie gedicht op de website en een optreden op het Ongehoord! podium

3e prijs, publicatie gedicht op de website en een optreden op het Ongehoord! podium

De jury maakt van de gedichten van de drie prijswinnaars eveneens een juryrapport.

.

Alle informatie is natuurlijk ook te vinden op de website van Ongehoord! https://stichtingongehoord.com/

.

Misschien moet alles eerst op tekening hersteld

Alja Spaan

.

Dichter Alja Spaan ken ik al jaren. Ooit was ik haar vriendelijke lezer, ik droeg voor bij haar thuis bij Alkmaar Anders, in haar huiskamer atelier, ze droeg voor het eerst voor op een podium van Ongehoord! (dat wist ik toen niet) en later nog eens en we brachten samen een bundel uit ‘Je hebt me gemaakt met je kus’ in 2010 met prachtige illustraties van schilder-tekenaar Pierre Struys. Later won ze niet alleen de tweede prijs van de Turingwedstrijd maar ook won ze de Ongehoord! Gedichtenwedstrijd in 2015 en stond ik op haar podium van Reuring.

En dan is er nu haar nieuwe bundel ‘Misschien moet alles eerst op tekening hersteld worden’, mooi uitgegeven door uitgeverij Watervis. Feitelijk is dit haar debuut als solodichter (eerder gaf ze ook al een andere bundel met Nina Barhorst) zo staat voorin de bundel maar volgens mij is dat haar bundel ‘De hand de beweging laten maken’. Omdat ik haar als mens en dichter goed ken, omdat ik haar ‘geschiedenis’ redelijk goed ken ( het overlijden van haar moeder, haar verhuizing naar Sint Pancras en de geboorte van haar eerste kleinzoon Scott David aan wie deze bundel is opgedragen) is het lezen van deze bundel voor mij een echt feest. Soms een feest van herkenning, dan weer een feest van poëtische vervoering, ontroering en genieten.

Waar in onze gezamenlijke bundel Alja nog niet een echte vaste dichtvorm had, daar heeft ze in de afgelopen jaren een heel duidelijk herkenbare stijl ontwikkeld waar ze bekend mee is geworden en die breed gewaardeerd wordt. Alle gedichten in deze nieuwe bundel bestaan uit strofen van twee zinnen of drie zinnen (de meeste twee zinnen) waarin, in een bijna vloeiende stijl, alsof het één lange zin is, het gedicht zich ontvouwt.

Prachtige beelden, zinnen en situaties schotelt Alja ons voor, steeds met een grote warmte en gevoel voor haar onderwerpen, de mensen in haar poëzie en de situaties die ze beschrijft. Zoals over haar moeder in ‘Koek’:

 

Ik zie haar weer in de winter, onherstelbaar

en zo half, naar opzij gevallen, niet meer

schuilend, zo laag bij de grond.

.

Of over haat terugkeer naar de stad, het vertrek uit het dorp van haar jeugd in ‘De echo’:

.

Niets is nog van mij of alles is verdeeld onder de

achterblijvers. Er hoefde niet

.

gedobbeld te worden. Mijn kleding gebukt onder

vele lagen stof, doordrenkt van

.

stadsdamp en snelverkeer, honderd mensen op een

vierkante meter.

.

In vier hoofdstukken met titels als ‘Opnieuw is de stilte weer oorverdovend, Alle portretten zijn levend geworden, Kokette neigingen en Ze is nog altijd bereikbaar geeft Alja ons een intiem kijkje in haar wereld. Een wereld die niet groots en meeslepend is maar voelt als een warm bad waarin je heel makkelijk wordt meegezogen. Dergelijke bundels laten je deel uitmaken van de kleine intieme wereld van Alja en nodigen je uit tot herlezen, keer op keer.

In het gedicht ‘Een andere prestatie’ komt haar huis in Alkmaar langs, de lange woonkamer met de hoge wanden waar je je bij binnenkomst meteen welkom en thuis voelde.

.

Een andere prestatie

.

Nu pas mis ik mijn witte, hoge wanden

voorgoed. In dit poppenhuis

.

waar rondom de bomen dunner worden,

de straat dichterbij terwijl

.

de hemel steeds verder lijkt, blijven de

korte muren vochtig, een

,

blauwzwarte tekening volgt als een ader

mijn melkwit lijf, achter

,

de kast waarin mijn schriften liggen, groeit

een grijze boom, dik

.

dit keer. De woorden liggen gelukkig nog

droog in hun bedding,

.

wat ze bedoelden lijkt in het vorige huis

achtergebleven te zijn, alsof

,

geschreven op die hoge witte muren die

in de storm blijven staan.

.