Site-archief
Funeraire poëzie
Als toen nu is
rust in vrede,
in des aardrijks
kouden schoot.
Eenmaal rijst een
nieuwen dag weer
En het leven
uit den dood
Lichaamskwalen
Uitgeteerd door
Ziekte en pijn
Moet ik in deez’
grafkuil dalen
en een prooi
der wormen zijn
Cummings
In het Nederlands
.
De regelmatige lezer van dit blog weet dat ik een groot zwak heb voor de poëzie van de Amerikaanse dichter E.E. Cummings ( 1894 – 1962). In het verleden plaatste ik al een paar keer gedichten van hem vertaald in het Nederlands door de Vlaming Lepus. Dit keer een gedicht van zijn hand vertaald door Gert Jan de Vries.
.
Lente is net een misschien hand die
(voorzichtig uit
het Niets opduikend) een etalage
inricht waar men in kijkt (terwijl
men staart
daar iets vreemds voorzichtig
inricht en verplaatst en
hier iets bekends) en
.
alles voorzichtig verandert
.
lente is net een misschien
Hand in een etalage
(voorzichtig Nieuwe en
Oude dingen verzettend, terwijl
men voorzichtig staart
een misschien beetje
bloemen hier verplaatst
een duim lucht daar) en
.
zonder iets te breken.
.
Tekening door Nathan Gelgud, 2014
Voor jou / Hozzád
Hongaarse vertaling
.
In Maassluis ben ik voor mijn werk bezig met een poëzieproject samen met de stedenband stichting Maassluis-Kézdivásárhely. Het project bestaat eruit dat een aantal dichters uit Maassluis en uit Kézdivásárhely (een stad in Roemenië waar ethnische Hongaren wonen) gedichten hebben ingebracht die van het Nederlands naar het Hongaars en het Hongaars naar het Nederlands vertaald gaan worden. Al deze gedichten worden, uiteindelijk als het goed gaat, in één bundel samengebracht.
Voor dat het zover is hebben we een aantal gedichten laten vertalen en één daarvan is mijn gedicht ‘Voor jou’ of in het Hongaars ‘Hozzád’.
.
Hozzád
Arcod vonásait nézem
Vég nélküli vers a nevetésed
Szemeiden át látom a világot
Érzelmeid forró ölelések
Halk hangon mondod
A szavakat, melyek szívemig hatolnak
Befogott fülel is hallom őket
Mintha lenne választásom
Látomásként mindig megmaradsz
Elhalványulhat az emlék
A rokon lelkeket nem választja el
Sem a boldog, sem a bánatos idő
Ne kutass lelkedben magyarázat után
Nézd azt, ami van
Ne bámulj végtelen távlatokba
És megkapsz mindent, amit kívánsz
Nevetéssel emlékezz rám
Tegyél a képeid közé, melyeket készítettél
És én leszek az a valaki, akit
Kedvenc könyvedben kereshetsz
.
Voor jou
Ik kijk naar je gelaatstrekken
Lees je lach als een eindeloos gedicht
Bekijk de wereld door jouw ogen
Voel jouw gevoel als een warme omhelzing
Je spreekt met een zachte stem
De woorden, ze bereiken mijn hart
Als ik mijn oren bedek hoor ik ze nog altijd
Alsof ik ook maar een keuze heb
Er zal altijd een visioen zijn van jou
Zelfs als de herinneringen gaan vervagen
Verwante zielen kun je niet scheiden
Niet in geluk, verdriet of spijt
Zoek niet in je ziel naar een reden
Zie de dingen die er zijn
Staar niet naar de eindeloze horizon
En alles wat je wenst zul je krijgen
Herinner mij met een lach
Maak me deel van de beelden die je nam
En ik zal altijd iemand zijn om naar te zoeken
In je favoriete boek
.
Stumm
Peter Maiwald
.
Afgelopen week was ik met een aantal collega’s op bezoek bij Duitse bibliotheken in onder andere Stuttgart, Mannheim en Heilbronn. In die laatste bibliotheek vond ik tussen de poëziebundels (de Duitse bibliotheken beschikken over het algemeen over een behoorlijke poëziecollectie) in een verzamelbundel een gedichtje dat me aanstond. Het is van de dichter en schrijver Peter Maiwald (1946 – 2008). De vroege publicaties van Peter Maiwald waren agitprop stukken (een vorm van politieke communistische propaganda van na Lenin) in de stijl van Bertold Brecht, gedichten en liederen die tijdproblemen op een gedeeltelijk ironische, soms bittere manier beschreven. Maiwald was lange tijd lid van de communistische partij in Duitsland, maar nadat hij in 1984 het kritische, linkse maandblad Düsseldorfer Demokratie oprichtte, werd hij uit de partij gezet. Zijn poëzie wordt daarna meer poëtisch, traditioneler ook met stanza’s en rijmen.
Uit die periode stamt het gedicht ‘Stumm’ dat ik las in een bundel in de bibliotheek. Voor het gemak heb ik het maar gelijk vertaald.
.
Stom
.
Vandaag zag ik je
(zoals ik je nog nooit zag
na het opstaan naakt
kort in de deuropening staan
.
billen, rug, haar)
lachend gezicht
omdat ik gelukkig was.
Zei verder niets.
.
Het eerste lied van de dame
William Butler Yeats
.
Blijkbaar maakt het lezen van Engelstalige poëzie van de ene dichter, in mij los dat ik ook poëzie van andere Engelstalige dichters ga lezen. Na de bundel van Seamus Heaney kwam ik ‘Het mooiste van William Butler Yeats’ uit 2010 tegen. In deze bundel een aantal van zijn mooiste gedichten in het Engels en in vertaling.
Zo ook het gedicht ‘The Lady’s First Song’ of vertaald naar het Nederlands door Geert van Istendael en Koen Stassijns ‘het eerste lied van de dame’. Ik heb beide hier opgenomen.
.
Het eerste lied van een dame
.
Ik draai rond,
Dom beest in een circustent
Wat ik ben, waar ik ga
Blijft onbekend.
Mijn taal geslagen
Tot één naam;
Ik ben verliefd
En dat is mijn blaam.
Mijn ziel aanbidt
Mijn zielen wondt,
Niet beter dan een beest
Laag bij de grond.
.
The lady’s first song
.
I turn round
Like a dumb beast in a show.
Neither know what I am
Nor where I go,
My language beaten
Into one name;
I am in love
And that is my shame.
What hurts the soul
My soul adores,
No better than a beast
Upon all fours.
.
Alles is langzaam aan het vallen
Laura Vazquez
.
De Franse schrijfster en dichter Laura Vazquez (1986) is een literaire duizendpoot. Ze schrijft poëzie die ze via haar website http://www.lauralisavazquez.com, met de buitenwereld deelt, publicaties in tijdschriften, voordrachten, muziek en videofilmpjes. Ze heeft reeds 5 bundels gepubliceerd, de laatste zijn ‘Menace’ (2015) en ‘Oui’ (2016).
Het webtijdschrift ‘Terras’ heeft in 2012 aandacht aan haar werk besteed. Eva Wissenburg (1990), literair vertaalster, heeft toen een aantal van haar gedichten vertaald. Het gedicht ‘alles is langzaam aan het vallen’ is één van deze door haar vertaalde gedichten van Vazquez.
.
alles is langzaam aan het vallen
.
het huis is langzaam aan het vallen, het is langzaam aan het vallen, de kinderen zijn langzaam aan het vallen, ze zijn langzaam aan het vallen, hun monden zijn langzaam aan het vallen, de monden van de kinderen zijn langzaam aan het bewegen, en hun benen zijn langzaam aan het vallen, hun benen zijn langzaam aan het vallen, alles is langzaam aan het vallen, de stad valt, ze valt, ze is langzaam aan het vallen, de stad valt, ze is zachtjes aan het vallen, al een hele tijd, al een lange tijd, het huis valt en de mensen vallen, de monden vallen en de mensen vallen
en de onderkant van de ogen, en de bovenkant van de buik, en de binnenkant van de buik, en de binnenkant van de wangen, en de bovenkant van de wimpers, en de bovenkant van de handen, en de binnenkant van de voeten, en de onderkant van de tafels, en de onderkant van de borsten, en de bovenkant van de graven, en de bovenkant van de schedels, en de onderkant van het ik, en de bovenkant van het ik, en de bovenkant van de buiken, en de onderkant van de buiken, en de binnenkant van de buiken, alles valt valt, alles is langzaam aan het vallen, de stenen vallen, en de verbanden, en de verhalen, en de voorwerpen, en de vloeistoffen, en de beken, en de slangen, en de vloeistoffen, en het speeksel, alles valt valt
alles is langzaam aan het vallen, in de organen, in de huizen, in de verbanden, het is de wending, het is de weg, het is de methode, het is de cadans, het is een verband, het is een idee, het is een probleem, het is een idee, het is een weg, het is een gesprek, het is een relatie, het is een weg, het is de wending, het is de methode, het is de cadans
alles valt valt, alles is zachtjes aan het vallen, alles is langzaam aan het vallen, alles is zachtjes aan het vallen, in de huizen, in de perken, in de bossen, in de verhalen, in de woorden, en zonder stoppen, en zonder snelheid, en zonder kabaal, en zonder denken, en zonder lijden, het is de wending, het is wat valt
en de onderkant van de armen, en de idee van de gezichten, en de idee van de schaamte, en de idee van de vloeistoffen, en de vloeistoffen zelf, en de langzame mensen, en de goede mensen, en het leven is heel langzaam, en het leven is gevallen, en het leven is heel rustig, en het leven is heel zwaar, en het leven is het leven, en het leven is gevallen, en het leven is bezig te vallen, maar langzaam
alles is langzaam aan het vallen, in de mensen, en in de kelen van de mensen, en in de buiken van de mensen, en alles slokt alles slokt de mensen op, en in de keel en langzaamaan, en alles gaat in de keel maar langzaamaan, in het huis van de mannen, in het huis van de wolven, in het huis van de moeders, in het huis o zo donker, alle moeders donker, je geeft elkaar water, je geeft elkaar takken, je geeft elkaar brood, en alles valt erbovenop
.
Als je dichtbij bent
Gedichten van voor 2008
.
Zoals veel dichters heb ook ik, in het begin wel Engelse gedichtjes geschreven. Later vertaalde ik nog weleens een gedicht in het Engels zodat Hongaarse relaties ( Ik kwam toen nog weleens in Hongarije i.h.k.v. zusterstad uitwisselingen) ze ook konden lezen. Zie de eerste jaren van dit weblog. Uit die tijd een gedicht met de titel ‘When you are close’. Niet in het beste Engels maar misschien toch aardig als voorbeeld van een ouder gedichtje.
.
When you are close
.
When your mouth speaks
there is diamond not glass
how your eyes watch me
with glittering not shade
your words sound like
marble not brick
while your hair
touches silk not cotton
and all the time
I spent in your presence
i’m floating on air
drifting on waves
of passion I feel
when you are close
.
