101 gedichten tegen de oorlog

William Stafford

.

In 2003 verscheen bij uitgeverij Faber & Faber de bundel ‘101 Poems against war’. Toen ik dit bundeltje kocht moest ik meteen denken aan een gelijksoortige bundel in het Nederlands ‘War on war’ Gedichten geen bommen, ook uit 2003 van uitgeverij Sub | De Papieren Tijger.

In ‘101 Poems against war’ staan gedichten van de grote namen uit de Engelstalige poëzie,van Yeats tot Dickinson, Stevie Smith en Wilfred Owen maar ook Engelse gedichten van Miroslav Hulob, Berthold Brecht en zelfs Martin Niemöller.

Ik bleef bij het lezen vooral hangen bij het gedicht ‘At the bomb testing site’ van William Stafford. Niet zozeer door het gedicht zelf maar meer door de reden dat dit gedicht in deze bundel was opgenomen. Dit gedicht gaat niet over de oorlog maar over het zwaarste en meest vernietigende wapen dat er ooit is uitgevonden, de atoombom. In die zin is dit gedicht een waarschuwing tegen de oorlog waarin dit wapen gebruikt zou kunnen worden.

In de tijd dat dit gedicht geschreven werd, het komt uit de bundel ‘Stories that could be true’ uit 1960, was het een heel denkbaar idee dat de atoombom op enig moment in gezet zou gaan worden. Dat gegeven maakt het voor mij nog meer een bijzonder gedicht.

.

At the bomb testing site

.

At noon in the desert a panting lizard

waited for history. It’s elbow tense,

watching the curve of a particular road

as if something might happen.

.

It was looking for something farther off

than people could see, an important scene

acted in stone for little selves

at the flute end of consequences.

.

There was just a continent without much on it

under a sky that never cared less.

Ready for a change, the elbows waited.

The hands gripped hard on the desert.

.

 

Advertenties

Romans

Stevie Smith

.

Florence Margaret Smith, schrijvend onder de naam Stevie Smith (1902 – 1971) was een Engels schrijfster en dichteres. Haar werk neemt een bijzondere positie in de Engels literatuur in omdat haar poëzie weinig gemeen heeft met die van haar tijdgenoten. Soms is de invloed van William Blake of Edward Lear te bespeuren.

Haar taal schommelt tussen eenvoudig en archaïsch Engels, ze gebruikt zowel traditionele als vrije vormen.  De speelse en humoristische toon van veel gedichten herinnert aan kinderversjes, maar vaak is de tekst gecontrasteerd met subtiele melancholie en een thematische voorkeur voor de dood en zelfmoord.

Ze schreef acht dichtbundels en een aantal romans en ontving voor haar poëzie in 1969 de Queen’s Gold Medal for Poetry. Uit ‘Poems’ uit 1971 het volgende gedicht.

 

Tenuous and Precarious

Tenuous and Precarious
Were my guardians,
Precarious and Tenuous,
Two Romans.

My father was Hazardous,
Hazardous
Dear old man,
Three Romans.

There was my brother Spurious,
Spurious Posthumous,
Spurious was Spurious,
Was four Romans.

My husband was Perfidious,
He was Perfidious
Five Romans.
Surreptitious, our son,
Was Surreptitious,
He was six Romans.

Our cat Tedious
Still lives,
Count not Tedious
Yet.

My name is Finis,
Finis, Finis,
I am Finis,
Six, five, four, three, two,
One Roman,
Finis.

.

Stevie Smith

Gedicht.

Dit is het gedicht dat Joris Lenstra vertaald voordroeg bij Ongehoord Rotterdam! van de Engelse dichter Stevie Smith (1902 – 1971). Hier in de oorspronkelijke versie.

. 

Not Waving but Drowning

Nobody heard him, the dead man,
But still he lay moaning:
I was much further out than you thought
And not waving but drowning.

Poor chap, he always loved larking
And now he’s dead
It must have been too cold for him his heart gave way,
They said.

Oh, no no no, it was too cold always
(Still the dead one lay moaning)
I was much too far out all my life
And not waving but drowning.

.

Stevie Smith, March 1966