Site-archief
Gefrustreerd meisje
J. Bernlef
.
In 1994 kreeg dichter, schrijver en vertaler J. Bernlef (pseudoniem van Hendrik Jan Marsman, 1937 – 2012) de P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre. Hoewel Bernlef in den beginnen zich vooral bezig hield met neo-Dadaïstische poëzie, ready mades en collageachtig werk (zijn tijd bij Barbarber) onderzoekt hij in zijn latere poëzie problemen van perceptie en expressie waarin vaak verwezen wordt naar het werk van Jazz muzikanten. Hij wordt hierom ook wel de dichter van het vluchtige genoemd. De dichter die zich van de ene indruk naar de volgende begeeft, observerend en onderzoekend. Soms met lichte ironie, maar nooit met grote woorden en altijd met aandacht beschrijft hij wat zijn zintuigen hem laten zien, horen, voelen, ruiken of proeven zoals een rivier, een foto, of de ademtocht van Chet Baker.
In 2012 verschijnt van hem de verzamelbundel ‘Voorgoed, gedichten 1960 – 2010’. Een bundel met zijn keuze aan gedichten die hij bewaren wilde. Uit deze bundel koos ik voor het gedicht ‘Gefrustreerd meisje’.
.
Gefrustreerd meisje
.
ook haar jurk zit zo
van een twijfelende stof
halverwege de mode
.,
zij kijkt langs je heen
met een gezicht alsof
er in de lucht iets
heel ongelukkigs hangt
.
maar er hangt niets
de lucht is blauw en
onder haar jurk schuilt
een poppenhuis
.
ze drinkt koffie (altijd koffie)
wachtend op de man met
de porseleinen hamer en
het gefiguurzaagde hart
.
in de verte, onbereikbaar
(maar hoe dichtbij)
groeit in een vraagteken
uitbundig haar schaamhaar
.
Voordracht tijdens Allerzielen
Dop Bles
.
Op vrijdag 2 november aanstaande wordt op Begraafplaats Oud Eik en Duinen voor de derde keer ‘Dichter bij de Dood’ georganiseerd. Vanaf 18.30 kunnen bezoekers aan deze prachtige oude begraafplaats gratis genieten van dichters en muzikanten. Ook ik zal hier voordragen. Elke dichter adopteert een bekende schrijver of dichter die hier begraven ligt. Ik heb voor een minder bekende dichter gekozen namelijk de dichter Dop Bles. Van hem zal ik een gedicht voordragen en van mijzelf een gedicht over de dood. De ingang van Oud Eik en Duinen bevind zich aan de Laan van eik en Duinen 40 in Den Haag.
Adolf Bles, Nederlands dichter en (toneel)schrijver (1883 – 1940) was een leerling van de dichter J.H. Leopold. Hij werd boekhandelaar en schreef kritieken en scheppend proza onder verschillende pseudoniemen: A. Dolfers, J.Th. Ring en R. Buci. Onder de naam Ronselaar Brevier publiceerde hij een reeks stijlparodieën onder de titel ‘Schrijven zoals’ (1915). Eerder debuteerde hij onder het pseudoniem Ina de Wilde met de roman Mijn dagboek (1905).
Met zijn poëzie behoorde Bles tot de humanitair-expressionisten. Hij was bevriend met de schilder Mondriaan die hem in contact bracht met De Stijl. Voor De Stem schreef hij toneelkritieken. Hij heeft ook zelf toneel geschreven: Levensdrang(1916) en Narcose (1921). Tijdens een verblijf in Parijs schreef hij modernistische gedichten, gebundeld in Parijsche verzen (1923). Uit deze bundel het gedicht ‘Een verdoolde’.
.
Een verdoolde
.
Nu is zij dood – –
ze was van mij,
ze leefde jaren aan mijn zij
en kende nauwelijks mijn taal;
haar leven was een vreemd verhaal.
Zij kwam een avond met een lach
en bleef ook na de eerste dag;
zij is mij met een lach verschenen,
na vele tranen ging zij henen;
ik gaf haar meer dan kleed en brood…
Nu is zij dood!
Nu is zij dood – –
haar kleine hart
kan niet meer zeggen wat het mart,
en beide ogen zijn gedoofd;
‘k heb in hun gloed heel lang geloofd;
haar lippen zijn van klank ontdaan,
nu zij voor goed is heen gegaan.
Zo sluipend stil is zij verdwenen;
zij ging voor altijd van mij henen
het leven in, dat flonk’ring bood…
Nu is zij dood!
.
Fête de la nature
Pluk
.
Op zaterdag 20 en zondag 21 mei is het Fête de la nature. Fête de la Nature is het grootste grassroots natuurfestival van Nederland. Hierbij wordt iedereen uitgenodigd om eind mei samen de natuur te beleven, van wilde natuur tot stadspark. Fête de la Nature is een gratis en open festival.
Zo ook in Den Haag waar ik samen met Jaap Montagne zal gaan voordragen muzikaal begeleid door Bregje Sanne Lacourt en TeeBrown and friends. De laatste ken ik nog van gezamenlijke optredens tijdens het Dichter bij de bar festival in Delft in 2014. Dit mini festival van de natuur en cultuur vindt plaats op zaterdag 20 mei bij Pluk! aan de Loosduinsehoofdstraat 1184a in Den Haag van 12.00 tot 17.00 uur. Voor het volledige programma kijk je op: http://fetedelanature.nl/ik-vier-mee/cultuur/1237-natuurpodium-3-pluk
.
Van Jaap Montagne het gedicht ‘Voedselbank blues’. In september 2016 werd dit gedicht van oud stadsdichter van Leiden en vrijwilliger bij de voedselbank aldaar Jaap Montagne onthuld in de Voedselbank van Leiden als muurgedicht.
.
Voedselbank blues
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
al die vrijwilligers daar aan het werk
bakken wassen, bakken vullen
houdbaarheidsdatum controleren
stoere chauffeurs die het transporteren
appels, meloenen, paprika’s, peren
rekken vol met gratis kleren
en niet te vergeten, Dress for Succes
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
al die hulpbehoevende personen
doperwtjes, penen, kolen en bonen
leveranciers dank, dank, dank
bij de mensen weer brood op de plank
brood van van Kempen,
brood van van Maanen
wit brood, bruin brood,
krentenbrood brood met diverse granen.
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
over groente en fruit van Jacob de Mooij
de maaltijden van Eetgemak, of Zorgboodschap
Penencentrum, Horecavo
iedereen die bijdraagt bij aan een positief saldo
voor een gezonde maaltijd elke dag
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
vrijwilligers rennen heen en weer
met blikjes potjes flessen tassen zakken bakken
alles natuurlijk veilig en schoon geregisseerd
zo hoort dat als je bent gecertificeerd
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
hulde aan alle vrijgevige donoren
en aan alle coördinatoren
die steeds weer nieuwe bronnen aanboren
en bij intake alle trieste verhalen aanhoren
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
want hier in de Willem Barentszstraat
voelen de mensen zich thuis
in dit hartverwarmende huis
met overvloedige vries en koel cel
en een kluis ondoordringbaar voor iedere muis
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
waar zestig medewerkers gratis en voor niets
klaarstaan om andere te helpen
klanten met maaltijden de overstelpen
om het leven van de minderbedeelden te verlichten
een bank zonder rente plichten
de bonus is een dankbare gulle lach
iedere week weer op donderdag
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
tien jaar lang gebeurt het hier
tien jaar lang met veel plezier
tien jaar lang de Voedselbank
daar wordt goed geboerd.
.
Verse taal
Mahsai Attai
.
In 2007 werd door uitgeverij De Brouwerij de bundel ‘Verse Taal’ uitgegeven. In deze bundel met CD staan de verhalen en gedichten van een aantal vluchtelingen dichters. Vluchtelingen van alle tijden (van Chili in de jaren zeventig) tot Irak en Kroatië begin van deze eeuw. Wat hen bindt is een gedeelde geschiedenis van vluchten voor onderdrukking, geweld en angst uit hun vaderland naar Nederland. Schrijfster Alejandra Slutzky, fotograaf Jan Kees Helms en muzikanten Wilma Paalman en Marcel van der Schot stelden deze bundel en CD samen.
Een aantal dichters uit deze bundel heeft als dichter of in de poëzie enige naam gemaakt. Zo staan onder andere Sallah Hassan, Juan Heinsohn Huala en de helaas veel te vroeg gestorven Pero Senda in deze mooi en met respect uitgegeven bundel.
Als gedicht en dichter kies ik vandaag echter voor een wat minder bekende, namelijk Mahsa Attai die destijds vluchtte uit Iran met haar gedicht ‘Het leven’. Het gedicht is al meer dan 10 jaar oud maar nog altijd pijnlijk actueel.
.
Het leven
.
Er is in feite geen plek waar God eindigt en je begint
En geen plek waarop je eindigt en ik begin
.
Oh, laten we leven in vreugde, in liefde onder hen die haten!
Laten we onder mensen die haten leven in liefde
.
Ik adem in en word rustig
Ik adem uit en glimlach
Op dit moment weet ik
Er bestaat geen ander moment
.
Dichters, dichters, dichters
En muziek!
.
De stichting Ongehoord! (waar ik secretaris en penningmeester van ben) is de komende maanden weer behoorlijk actief. Op zondag 31 mei en zondag 14 juni staan twee podia gepland met vele dichters en muziek.
Maassluis
Op zondag 31 mei is er in Maassluis, in het Witte Kerkje aan de Constantijn Huygensstraat 1 in Maassluis een podium waar de volgende dichters zullen voordragen:
Roel Weerheijm, Mark Boninsegna, Geraldina Metselaar, Dennis Kras, Sabine Kars, Jaap van Oostrum, Nanneke Beekhuis en Marijke van Geest. Daarnaast is er muziek van Han Remmerswaal en Geza Hargitai. Zij zullen 2 sonates van Bach spelen op fagot en piano. Uiteraard is er voor aanslenterend en aanstormend talent de mogelijkheid 1 of 2 gedichten op het open podium voor te dragen.
Aanvang: 14.00 (Zaal open vanaf 13.00), toegang/koffie en thee: Gratis.
Rotterdam
Op zondag 14 juni is het jaarlijkse Zomerpodium in de Jacobustuin in Rotterdam aan de Jacobusstraat 103-109. Daar zullen de volgende dichters komen voordragen:
Runa Svetlikova en Evy van Eynde (beide uit Vlaanderen), Dean Bowen, Lennart Pieters en Jelou. De muziek komt van Marloes Brouwer. Uiteraard is er ook hier weer een open podium en worden en hapjes en drankjes geserveerd.
Aanvang: 14.00 (Tuin open vanaf 13.00), toegang gratis.
.
Het was geweldig!
Verslag van een poëziefestival
.
Op zaterdag 15 en zondag 16 maart organiseerde stichting Verzet de Zinnen in Delft het groots opgezette poëzie- en muziekfestival Dichter aan de Bar. Ook ik mocht als dichter deelnemen en hier volgt een persoonlijk verslag van twee bijzondere dagen.
Zo’n 40 a 50 dichters en muzikanten namen deel aan dit festival, dat zich door de hele binnenstad van Delft afspeelde. In cafés, eetcafés, restaurants, modewinkels, een platenzaak, een Vintage store, een kunstwinkel, de boekhandel, de bibliotheek DOK, een van alles en nog wat winkel en zelfs op de rondvaartboot werd voorgedragen en gemusiceerd. Zelden werd Delft op zo’n grote schaal onveilig gemaakt door dichters en musici. Vanuit het hoofdkwartier Kadmium aan de Koornmarkt werd dit zooitje ongeregeld op deskundige en enthousiaste wijze de stad in gestuurd door Menno, Hans, Polly en nog een aantal mensen die speciaal voor dit festival hun medewerking hadden toegezegd.
Van zaterdag 1 uur tot zondagavond 6 uur vonden heel veel optredens en voordrachten plaats. De veelal in geel/zwarte t-shirts gestoken dichters en musici vermaakten het Delftse publiek (en dat van buiten Delft) op hun kunsten. Zelf mocht ik op zaterdag met Gijs ter Haar en Trudy van der Wees op pad onder leiding van onze stadsgids Linda Ammerlaan. Een bijzonder drietal met elk zijn/haar eigen manier van dichten en voordragen. Met als één van mijn persoonlijke hoogtepunten de rondvaart door de Delftse grachten waarbij Gijs de paar buitenlandse gasten trakteerde op een gedicht van William Butler Yeats in het Engels én op ‘I carry your heart’ van E.E. Cummings, een van mijn lievelingsgedichten.
Zaterdag eindigde voor mij in Kadmium waar ik 20 minuten lang het publiek mocht vermaken met mijn poëzie. Zondag bestond mijn team uit twee muzikanten, Teus en Michel van Tee Bee Brown & friends, wederom Trudy van der Wees en als stadsgidsen Gerard Jellema en Joke Kouwenhoven. Gaande de voordrachten groeiden dichters en muzikanten naar elkaar toe en de laatste keren dat ik mijn gedicht ‘Mannenman’ deed werd ik muzikaal begeleid door ofwel Michel op de mondharmonica of Teus op de gitaar. Persoonlijk hoogtepunt van de zondag was het stil krijgen van 5 zeer luidruchtige mannen en 2 misschien nog wel luidruchtigere vrouwen in biercafé Doerak met ‘Mannenman’ en mijn drieluik ‘Reasons to be cheerful part 1,2 en 3’.
Het waren kortom twee fantastische dagen en als de organisatie over twee maanden is uitgerust van al het werk dat er in is gaan zitten en ze met veel genoegen nog kunnen nagenieten van al dit moois, hoop ik dat ook volgend jaar Delft weer een weekend onveilig gemaakt zal gaan worden in woorden en muziek.
.
Optreden en voordrachten
Festival Dichter bij de Bar
.
Op zaterdag 15 en zondag 16 maart vindt in Delft het festival plaats met een keur aan dichters en muzikanten. Meer dan 40 verschillende deelnemers zetten dit weekend Delft op zijn kop. Of zoals de organisatie, stichting Verzet de Zinnen, het beschrijft:
Op 15 & 16 maart zal Delft veranderen in een groot podium voor dichters, singer-songwriters, prozaïsten en rappers. Een keur aan artiesten speelt in winkels, café’s en op straat. Meer dan 40 artiesten treden op waar nodig…
De centrale festivallocaties zijn: Kadmium Delft, Plan B Delft, van alles en nog iets en NO13. Hier zijn tijdens het gehele festival de programmaboekjes te verkrijgen en hier treden de artiesten ook allemaal wat langer op.
Het mooie van dit festival is dat jij als publiek niet hoeft te verhuizen, de artiesten komen naar jou toe!
Ook ik zal hier aanwezig zijn en mijn poëzie voordragen. Behalve op de twee dagen zelf in de stad heb ik een vaste tijd op zaterdag (in Kadmium, Koornmarkt 48f om 17.20 uur) en op zondag ( in Plan B, Boterbrug 9-15 om 15.20 uur). In Kadmium zullen ook mijn gedichtenbundels te koop zijn tegen een zeer aantrekkelijke festivalprijs.
Dus hou je van poëzie, van de festivalsfeer en van veel verschillende optredens? Kom dan naar Delft dit weekend en laat je verrassen!
.
Kijk voor het volledige programma en de plaatsen waar het allemaal plaats vindt op https://www.facebook.com/events/671792132862146/?fref=ts
Dichters en muzikanten
Muziekweb
.
Muziekweb is de website van de Centrale Discotheek Rotterdam (CDR). De CDR is bekend als de muziekcollectie van Nederland en heeft op haar website veel informatie over muziek. Niet alleen over haar collectie en hoe hiervan gebruik te maken maar ook over verschillende stijlen en thema’s.
Een van de thema’s is Dichters & muzikanten. Zoals de tekst op de website al vermeldt, muzikanten en dichters zijn vaak elkaar creatieve partners. Tekstdichters zijn vaak net dichters en dichters zijn soms ook tekstdichters. In de categorie Muziek en Poëzie in songteksten heb ik hier al vele malen over geschreven.
De themafolder Dichters & Muzikanten bevat een aantal bijzondere samenwerkingsvormen van muzikanten en dichters door de tijden heen vanaf 1945 (Willem Pijper en Simon Vestdijk) tot 2012 (Willem Elsschot en Ella Bandita) maar ook de voormalige Rotterdamse stadsdichters De Woorddansers (2007), J.J. Slauerhoff en Nynke Laverman (2004) en Jules Deelder en Herman Brood (1996). In totaal worden 12 bijzondere vormen van samenwerking behandeld.
Van dit thema is een folder gemaakt (te krijgen via elke bibliotheek) die digitaal te lezen is op http://www.muziekweb.nl/Link/N00000000026
Van elk duo zijn geluidsfragmenten te beluisteren en is een discografie opgenomen.
.
Poëzie en muziekfestival
Palavras
.
Zo nu en dan krijg ik een verzoek om aan een initiatief mee te werken of aan iets op poëziegebied aandacht te schenken. Afhankelijk van wat het is geef ik hieraan gehoor. Zoals vandaag. Van Karin Sligting kreeg ik een bericht dat van 6 t/m 12 juli een poëzie en Muziek festival wordt georganiseerd op Dominio Vale do Mondego in het groene binnenland van Portugal.
De eigenaren Eelco en Karin zetten zich daar in om een plek te creëren waar biologisch-dynamische landbouw, natuur en kunst bij elkaar komen. Hiertoe organiseren zij op hun landgoed allerlei activiteiten, van masterclasses en workshops op muzikaal gebied, tot ateliers en dus een poëzie en Muziek festival.
Tijdens dit poëzie en Muziek festival Palavras treden dichters op als Kira Wuck, Simon Mulder en Amerigo Rodrigues. Maar er treden ook dansers en muzikanten op.
Uitgangspunten van het Poëzie en Muziek festival zijn dat alle deelnemers in principe aan alle verschillende workshops, lezingen, wandelingen en activiteiten kunnen deelnemen. Maar men hoeft niets. Het programma is zo opgebouwd dat men kennis maakt met alle dichters tijdens de workshops, en dat men vervolgens een keuze maakt om in de 2e helft van de week met één dichter de verdieping te zoeken. En te vinden.
Voor meer informatie over het programma, de arrangementen die Eelco en Karin bieden, het landgoed, prijzen en nog veel meer kijk je op http://dominiovaledomondego.com/Welkom.html
.
Poëzie en muziek
Gedichtendag / poëzieweek
.
De gedichtendag (31 januari) / poëzieweek (31 januari tot 6 februari) 2013 heeft als thema muziek want ‘Poëzie is de muziek van de ziel,
vooral van grote en gevoelige zielen’. (Voltaire)
.
Ik schreef hier al eerder over muziek, tekstdichters en de relatie tussen muziek en poëzie. Nu heeft muziekweb (Europa’s grootste muziekcollectie in de bibliotheek van Rotterdam) echter een folder uitgebracht met als titel ‘Ontdek dichters en muzikanten’.
In deze folder voorbeelden van samenwerking tussen dichters en muzikanten van 1945 tot 2012. Van Willem Pijper en Simon Vestdijk tot Ilja Leonard Pfeijfer en Ellen ten Damme.
De folder is verkrijgbaar bij muziekweb of bij de plaatselijke bibliotheek maar de inhoud is ook full text te lezen op: http://www.muziekweb.nl/Link/N00000000026
.
