Site-archief
Boomgedichten
Leo Herberghs Poëzieprijs
.
Loes van Vliet wees mij op een mooi initiatief in Limburg. De Limburgse stichting Dichter in Beeld organiseert onder andere de Leo Herberghs Poëzieprijs. Deze prijs wordt vanaf 2014 vijfmaal jaarlijks uitgereikt. De winnende dichter ontvangt € 750,- en schrijft een kort gedicht dat door stichting Dichter in Beeld wordt uitgevoerd in een boomstam en geplaatst in het Limburgse landschap. De literaire boomstammen met hun dichtregels liggen in Voerendaal.
De laatste nieuwe boomstam met dichtregels, dit keer van de naamgever van de poëzieprijs zelf, komt te liggen in het veld bij Ubachsberg. Letterhouwer Tycho Flore kapt het gedicht of delen van het gedicht in een gerooide boomstam. Dichter in Beeld plaatst deze boomstammen in het Limburgs landschap en samen vormen zij een poëtisch wandelroute door het oostelijk deel van zuid Limburg.
Meer informatie is te lezen op http://www.dichterinbeeld.nl/Dichter_in_Beeld/Welkom.html
Moeder
Willem Elsschot
.
Ik moest vandaag denken aan een literaire wandeling die ik maakte met collega’s door Antwerpen aan de hand van een verhaal van Willem Elsschot. Uit het verzameld werk van Willem Elsschot (1882 -1960) heb ik daarom het gedicht ‘Moeder’ gekozen. Omdat ik zin had om iets van Elsschot met jullie te delen en omdat de taal van Elsschot zo heerlijk vol zit met woorden en uitdrukkingen waarvan ik geen weet heb maar waar ik zeer van kan genieten.
.
Moeder
.
Als vader slaapt gelijk een rustig beest,
en in zijn droom herkauwt en zalig lacht,
dan ligt gij wakker, starend in den nacht,
en roept uw zoons en dochters voor den geest.
.
Zij zijn gevloôn, als gieren voor ’t tempeest,
met stukken van het oude nest bevracht,
waarin gij dubbend op hun terugkeer wacht,
maar op de klok het woord des tijds niet leest.
.
Laat niet uw dagen slinken in verdriet;
geen macht die tanden aan uw mond verstrekt,
of ooit weer zog in uwe borsten wekt.
.
Er is niets aan te doen, zoals gij ziet.
Drink dus een borrel bij een passend lied,
daar schele Piet reeds met uw tenen trekt.
.
Pierre Kemp
Stadswandeling
.
Op zondag 23 augustus 2015 (van 11.00 – 13.00) organiseren Centre Céramique en de Vereniging Literaire Activiteiten Maastricht een literaire stadswandeling door Maastricht en Wyck aan de hand van zestien gedichten van de Maastrichtse dichter Pierre Kemp. Tijdens de wandeling wordt u getrakteerd op poëzie van Pierre Kemp bij de plekken in de wijk waar hij gewoond en gewerkt heeft. De wandeling is een kans bij uitstek om kennis te maken met de dichter die zoveel speelse en originele gedichten schreef.
Het startpunt van de wandeling is het Centre Céramique, ingang Plein 1992, Maastricht. Aanmelden en reserveren kan via info@vlammaastricht.nl. Prijs: € 5,00 VLAM-leden gratis (inclusief de wandelbrochure ‘Pierre Kemp. Nobel oud kind’).
Pierre Kemp (1886 – 1967) was plateelschilder en later loonadministrateur bij de kolenmijnen maar daarnaast dichter. In 1914 debuteerde Kemp met de bundel ‘Het wondere lied’. Decennia lang reisde Kemp met de trein heen en weer tussen Maastricht en Eygelshoven, op weg naar zijn werkplek bij de kolenmijn Laura. Kemp, meestal onberispelijk gekleed in donkere stemmige tinten, schreef tijdens die korte treinreizen honderden korte gedichten. Vele daarvan kwamen terecht in uitgaven als ‘Stabielen en passanten’ (1934), de bundel die ‘Kemps tweede debuut’ wordt genoemd, vanwege de lichtere toon en de speelse, bescheiden verzen, en ‘De Engelse Verfdoos’ (1956).
Pierre Kemp kreeg voor zijn werk onder andere de Comstantijn Huygensprijs (1956) en de P.C. Hooft-prijs (1958).
.
Gang
Ik, de zon en de weg
en de zon, de weg en ik
in zonderlinge samenhang
op dit ogenblik.
Ik ruik geen bloemen, ik zie
geen bomen, geen vogels, geen heg.
Ik voel maar een gaande man in de zon
op een weg.
.
Franconia
Robert Frost
.
Hoewel ik op 3 januari nog over Robert Frost schreef, ga ik het nu toch gewoon weer doen. Waarom? Omdat ik een bijzonder aardig Youtube filmpje tegen kwam over het huis van de familie Frost in Franconia, tussen 1915 en 1920 en daarna nog als zomerhuis tot 1939. In dit huis in Franconia schreef Robert Frost vele gedichten (zoals The road not taken, elders op dit blog te lezen). In het stuk grond rond het huis is dan ook een Poetry Trail gemaakt, een wandeling door het bos waarbij je vele gedichten tegen komt van Frost op borden. Een stichting heeft dit pad ingericht in 1997.
Veel mensen zien Robert Frost als de grootste Amerikaanse dichter van de twintigste eeuw. Een mooie quote van hem is: “In three words I can sum up everything I know about life: It goes on.” En zo is het. Zijn leven en werk blijft echter bestaan in het huis in New Hampshire (wat te bezichtigen is) en zijn gedichten. Zoals het gedicht ‘Nothing gold can stay’.
.
Nothing gold can stay
.
Nature’s first green is gold
Her hardest hue to hold
Her early leaf’s a flower;
But only so an hour.
Then leaf subsides to leaf.
So eden sank to grief,
So dawn goes down today.
Nothing gold can stay.
.
Beleef het gedicht
Valkenswaard
.
Beleef het gedicht is een fiets- en wandelroute in Valkenswaard en maakt deel uit van een project ter ere van de Valkenswaardse dichter Frans Hoppenbrouwers.
Frans Hoppenbrouwers was 8 jaar stadsdichter van Valkenswaard en schreef ruim negentig gedichten over markante plekken in zijn geliefde dorp. Een selectie van 26 gedichten is geplaatst op fraaie tafeltjes, op of vlak bij de plek waar ze over gaan. Samen vormen zij, één tafeltje uitgezonderd, een fiets- en wandelroute die je voert langs de mooiste plekjes van onze gemeente. Het tafeltje dat die ene uitzondering vormt staat in Handel. Dit vanwege de bijzondere band met Valkenswaard, namelijk de processie die jaarlijks plaatsvindt van Valkenswaard naar het Mariabedevaartsoord Handel.
Naast elk gedicht van Frans Hoppenbrouwers is nog een gedicht geplaatst namelijk dat van een scholier uit Valkenswaard. Onder leiding van cultuurcoaches hebben ruim 700 scholieren zich laten inspireren door de plekken waar Frans over schreef of door zijn gedichten. De 26 beste gedichten hebben een plaatsje gekregen op de tafeltjes naast een gedicht van Frans Hoppenbrouwers.
Meer informatie over dit project en de Fiets- en Wandelroute is te vinden op: http://www.vvvvalkenswaard.nl/detail/beleef+het+gedicht?item=1b12b973-5866-4515-9233-c48a078de8d2
of kijk op de Facebookpagina: https://www.facebook.com/beleefhetgedicht/timeline
Met dank voor de tip, aan mijn collega Ellen Grashoff
Literaire routes app
Letterkundig museum
.
Het Letterkundig museum in Den Haag heeft samen met 7scenes een App ontwikkeld met literaire routes en wandelingen. Tijdens het museumweekend in 2013 presenteerde het museum de eerste wandeling over Jan Siebelink langs diverse Haagse decors uit Siebelinks boeken.
In mei 2013 volgde een route door Noordwijk. Schrijvers en dichters verkozen door de tijd heen dit pittoreske dorp voor rust, inspiratie of afzondering. Noordwijk was de woonplaats van schrijvers als Henriette Roland Holst, Albert Verwey J.B. Charles. Ook P.F. Thomése, Harry Mulisch en Susan Smit hebben zich laten inspireren door het decor van duinen, bollenvelden en boulevard, strand en zee. De Literaire Route Noordwijk is ontwikkeld is samenwerking met Stichting Schrijvers Pantheon. De gids op deze tour is acteur Hans Croiset.
Er is ook nog een Couperus route door Den Haag. Deze wandeling voert door het Den Haag van Couperus, langs de huizen waar hij woonde en de plekken die een rol spelen in zijn werk. De Couperus-wandeling is ontwikkeld in samenwerking met het Couperus Genootschap.
.
De App is gratis te downloaden via de Appstore of Google play.
.
Van de dichter J.B. Charles het gedicht: Aan de schrijvers uit: Ik ben het (1990)
Aan de schrijvers
Neem een schep woorden,
schep mij een taal,
kom op, vertel een verhaal.
Maar tel ’t op je vingers na:
het moet helemaal
zelf zijn verzonnen.
Anders hoef ik het niet.
Wat jij hebt gevoeld
dat wil niemand horen,
ook niet wat je ‘bedoelt’.
Dus doe niet te echt.
Praat mij niet van wetten,
ik stik al in recht.
Maar tover mij voor
en ik ben je knecht:
samen krijgen wij die verdomde
werkelijkheid er wel onder.
Poëziewandeling
Nederhemert noord
.
In het plaatsje Nederhemert noord staat de Bed & Breakfast van Thom en Inge Ummels. Vanuit deze B&B organiseren zij onder andere op de zaterdagen (maar ook op andere dagen in overleg) een poëziewandeling.
Tijdens een ontspannen wandeling met dichter Thom Ummels staat poëzie centraal, maar is er ook, zoals zo vaak bij poëziewandelingen, voldoende oog voor het landschap. Thom draagt voor uit eigen werk, en leest gedichten voor van bekende Nederlandse dichters. De gedichten hebben vaak een relatie met de plek waar de wandelaars staan.
De Poëziewandeling duurt ongeveer 1,5 uur, en voert via de Maasdijk en het veerpontje over de Maas naar het eiland Nederhemert Zuid. De wandeling is toegankelijk voor losse individuen en voor groepen vanaf vier personen. De tijd wordt in overleg met Thom Ummels bepaald. De kosten bedragen 14.50 euro, inclusief koffie/thee, koek, en het veertarief.
Een voorbeeld van een gedicht van Thom uit één van zijn bundels is ‘Ouderdom’.
.
Ouderdom
Als je oud bent
grijs en kromgebogen
de ogen vermoeid
bij het open haardvuur
dichtvallen
en soms
starend
in het vervlogen niets
ook dan ben je
die je was
voor mij.
(Vrij naar Yeats)
.
Meer informatie op hun website http://www.ummelsenummels.nl/home
Literaire wandeling Leeuwarden
Deel 2: Poëzieroute Leeuwarden
.
Literaire wandelingen kunnen op de meest bijzondere manieren tot stand komen. Meestal zijn het enthousiaste vrijwilligers of liefhebbers die een literaire wandeling maken aan de hand van plekken waar een schrijver of dichter heeft gewoond en gewerkt. Een ander keer is het langs plekken waar gedichten te lezen zijn.
In Leeuwarden is de herkomst van de poëzieroute weer een andere. John te Loo is ereburger van de stad Leeuwarden. Ter gelegenheid van zijn afscheid als burgemeester van Leeuwarden in 1993 (waar hij vanaf 1983 burgemeester was) kreeg hij Het Metrum van de voetstap aangeboden. Gedichten van schrijvers die in Leeuwarden gewoond of gewerkt hebben zijn gegraveerd in hardstenen tableaus (waarvan een deel in het Fries) verspreid over de binnenstad.
In 2001 werd de wandeling die oorspronkelijk 10 gedichten kende uitgebreid tot 23 gedichten ook met gedichten van dichters die niet direct een link hebben met Leeuwarden. In de eerste versie waren gedichten van Eddy Evenhuis, Simon Vestdijk, Martin Veltman, D.A. Tamminga, Obe Postma, Michaël Zeeman, Theun de Vries, J. Slauerhoff, Baukje Wytsma, Kees ’t Hart te lezen. In 2001 werden gedichten van Albertina Soepboer, Remco Campert, Ivan Sergejevitsj Toergenew, Willem Frederik Hermans, Piet Paaltjens, Gerard Reve, Rutger Kopland, Judith Herzberg, Anne Feddema, Bertus Aafjes, Remco Ekkers, Willem Hussem, Ida Gerhardt toegevoegd.
.
