Double Talk, Rap en Poëzie

Bart FM Droog

.

In 1997 publiceerde de Stichting Paradiso de bundel ‘Double Talk’ Rap & Poëzie. Samenstellers Emerald Beryl en Fred Bomber schrijven in hun voorwoord: “Nu de rap ook in Nederland floreert achtten Paradiso en de Nes-theaters de tijd rijp voor een festival. In januari 1997 organiseerde zij daarom het festival Double Talk, waar pure hiphop-optredens van onder andere De Puta Madre, Spookrijders en RollaRocka worden geplaatst naast poëzie en theaterperformances. Een aantal dichters als Dalstar, Serge van Duijnhoven en Maria Barnas werd gevraagd voor deze gelegenheid een gedicht te schrijven, waarbij zij zich lieten inspireren door rapoetry. Sommigen van hen bleken al met rapvormen te experimenteren”.

In deze bundel zijn dus naast dichters als Ruben van Gogh, Menno Wigman, Arjan Witte en Tjitse Hofman ook rappers en rapgroepen vertegenwoordigd als Osdorp Posse, Zombi Squad en The Nugsta. Opvallend is dat de rappers destijds nog vrijwel allemaal in het Engels rapten (uitzondering uiteraard Osdorp Posse). Daardoor viel het doel dat het Double Talk destijds zichzelf had gesteld, namelijk de kunstmatige grens tussen rap en poëzie opheffen, enigszins in het water.

De poëzie van de dichters is echter kwalitatief goed en dus valt er wel wat te genieten. Ik koos voor een gedicht van Bart FM Droog (1966) getiteld ‘Not the end’. Bart FM Droog is dichter, bloemlezer en onderzoeker.  Droog trad in binnen- en buitenland op met het gezelschap De Dichters uit Epibreren, dat vanaf 1998 tot in 2011 bestond uit Tjitse Hofman, Jan Klug en hijzelf. In 2003 kreeg dit poëzie- en muziekgezelschap de Johnny van Doornprijs voor de Gesproken Letteren. Tevens is hij oprichter van de Stichting Nederlandse Poëzie Encyclopedie. Deze beoogt de verspreiding van de Nederlandstalige poëzie en de van kennis daarover en geeft ‘Nederlandse Poëzie Encyclopedie’ uit.

Droog debuteerde in 1998 met de bundel ‘Deze dagen’, zijn laatste bundel is van 2017 getiteld ‘Moordballaden’.

.

Not the end

.

Parkeer de wagen aan de hellestraat

en zie: verkeer snelt in helse vaart

.

ik nip de binnenverlichting aan

draai de cassette nogmaals om

just remember death is not the end

not the end, not the end

remember death is not the end…

.

ik wrijf m’n ogen uit, de slaap

is niet aan chauffeurs besteed

inderdaad

is het rijden met de duivel

als Morpheus naast je staart

.

het landschap is me vreemd

de route ligt echter duidelijk

op de kaart en borden genoteerd:

afslaan is er niet bij, vandaag

.

al de grenzen die ik passeer

een zwaai, een knik, een groet

-mijn nummerplaat is goud waard!-

smuggler’s delight, met blind oog

voor de schoften in uniform

.

nee, ik kom niet op voor de zwakken

door honderd paarden voortgedreven

rij ik het onrecht voorbij

stop slechts om de kanker te krijgen.

.

Poëziebustoer 2018

Dichter schrijf je in!

.

De Poëziebus is een tour voor podiumdichters die in 2018 voor de 4e keer wordt georganiseerd. Maar liefst 20 podiumdichters uit Nederland en België rijden van 6 tot en met 12 augustus 2018 in een prachtige rode oldtimerbus door de lage landen om onderweg op te treden en workshops te verzorgen. De bus stopt in verschillende steden op de route.

Als voorzitter van de Raad van Toezicht van de stichting Poëziebus ben ik niet alleen een groot supporter maar ken ik (ook van binnenuit) de kracht en de invloed van deze toer op dichters en de podiumkunsten in Nederland en Vlaanderen. In de afgelopen drie jaar zijn er vele prachtige en memorabele momenten geweest op podia en Nederland en Vlaanderen, zijn er vriendschappen voor het leven ontstaan, zijn er stappen gezet (grote en kleine) door dichters die met de Poëziebus mee gingen op toer.

Je kunt je nog inschrijven tot 30 november 2017, dus heb je in de week van 6 t/m 12 augustus 2018 geen andere plannen, ben je een dichter die een hele nieuwe ervaring wil opdoen, sta je open voor interactie met andere dichters (jong en oud, man en vrouw) en gun je jezelf die extra mogelijkheid om je als dichter verder te ontwikkelen? Geef je dan hier op: http://poeziebus.nl/inschrijfformulier/

De Poëziebus streeft naar een goede afspiegeling van de dichters in leeftijd, sexe, culturele achtergrond en ervaring. Dus denk niet te snel dat je niet in aanmerking komt. Mijn advies: Geef je op!

Een voorbeeld van een dichter uit de editie van 2016 is Elten Kiene, bekend van het platform Woorden Worden Zinnen en het hiphop collectief Brandwerk met zijn gedicht uit de Poëziebusbundel 2016.

.

Kapotte Spiegel

.

Ik…

Dolend in een wereld

vol met onbegrip

.

Met kapotte spiegels

.

Scherven liggen overtal verspreid

En ik snijd mezelf constant

wanneer ik pleit voor mijn gelijk

.

Zo scherp als ik kan zijn

Brengt mijn gedrag mij in gevaar…

Want wat ik wou was daar

Maar ik kreeg het weer niet voor elkaar

.

Dus ik kijk in mijn kapotte spieghel

En die weerspiegelt alleen maar commentaar!

.

Ben ik even weer…

Dat zekere, onzekere

Beter wetende, gauw meeslepende

En gedreven type

.

Ik ga verder…

En blijf ondanks teleurstellingen

Toch van het leven genieten

.

Als ik mij onder de mensen bevind

Ben ik vaak nog bezig

Ook al zit het soms even tegen

.

Toch word ik op school gelabeld als laks

Door een hogere macht

Ik ben het boek

Zij zien de kaft

.

Zwevend in een wereld vol met onbegrip

Kijk ik in mijn kapotte spiegel

.

En vraag mij af…

Wie ben ik

.

.

 

Als de hemel valt

Typhoon

.

Zanger/rapper Typhoon (Glenn de Randamie) brak met zijn CD ‘Lobi da Basi’ (liefde is de baas) in 2014 door en gaf niet alleen hiphop liefhebbers maar ook andere muziekliefhebbers een prachtige persoonlijke cd. Lobi da Basi werd verschillende keren onderscheiden en Typhoon werd wereldberoemd in Nederland, België en Suriname.

De nummers op deze cd zijn behalve heel aanstekelijk ook qua tekst anders dan je zou verwachten van een hiphop of rap cd. Poëtische, melodische zinnen afgewisseld met heel down to earth zinnen maken de taal van Typhoon bijzonder.

Als voorbeeld kun je hieronder de tekst van het nummer ‘Als de hemel valt’ lezen en je kunt via Youtube het nummer beluisteren.

.

Als de hemel valt

Wat ze worden opgeschreven als de kern van wat ik word begrepen,
Voorbij het punt van lezen is er de kunst van leven

Tussen de regels buiten de kantlijn,
Hoe anders zou het zijn, hoe anders zou het zijn

Ben er gezegen maar maar een man met gebreken,
Soms belabberd niet eerlijk, soms te berekenen

Alles op de tekentafel, liefde,
Geven is makkelijk maar ontvangen van een ander kaliber

Je kent mijn streken en mijn kracht,
Ken de muziek, de poëzie en wat het heeft gebracht

(hèhè)

En ik ben dankbaar voor mijn lach,
Als ik dat niet had was ik depri of suïcidaal

Ze zeggen doe normaal, verman jezelf,
Al gaat het goed, het paradijs lijkt soms verdacht op de hel

Maar goed, ik sta verstelt, sta stil en herinner me,
Alles is er al van binnen

Als de hemel valt, de hemel valt
De druk op God wordt groter en ze draagt het allemaal

Maar als de hemel valt,
Zullen we het samen moeten dragen en kunnen zij en Allah samen even weg

Misschien ben ik een domme jongen maar mijn god zegt maar waarom men zonnen blijven verkondigen als liefde de bron is

Dat is geen brood maar kruimels uit mensenhanden,
Bieden jou of de zogenaamde duivel

Zeg, hoe is het nou als een multispagaat,
Er altijd zijn voor iedereen en alles een beetje zoals mijn eigen ma

Zij is te goed voor deze wereld,
We willen meer, plus door de crisis is iedereen skeerer

En dan de eeuwige strijd,
Klopt drama aan de deur als elite van de partij

Ja, ja we willen ons gelijk,
Opgehangen aan ideeën van het liefst één waarheid

Lieve hou zou het zijn,
Even een break, telekenesis of met de trein

Pootje baden in een universum onderpand,
verse koffie en de ochtendkrant

Als de hemel valt, de hemel valt
De druk op God wordt groter en ze draagt het allemaal

Maar als de hemel valt,
Zullen we het samen moeten dragen en kunnen zij en Allah samen even weg

.

Kwestie van Organisatie

Flip Kowlier

.

Van mijn collega Ronald kreeg ik de tip om eens naar de cd  10 jaar van Flip Kowlier te luisteren. Prachtige luistermuziek in het West Vlaams die wel een beetje aan de muziek van Daniël Lohues doet denken.

Flip Cauwelier (zoals hij eigenlijk heet) is geboren in 1976 in Izegem en is bekend als singer-songwriter. Naast zijn solocarrière is Kowlier ook één van de frontmannen van de West-Vlaamse hiphop-groep ’t Hof van Commerce en bassist in de groep My Velma. Daarnaast heeft Flip Kowlier ook twee boeken geschreven: ‘Conflicten over etensresten’ en ‘Over kabouters’. Twee kinderboeken in samenwerking met Frow, die ook het artwork van zijn eerste cd verzorgde.

Tip van Ronald: lees ook vooral zijn teksten, het is eigenlijk een vorm van poëzie. Uiteraard ben ik gaan luisteren en heb de tekst van het nummer ‘Kwestie van Organisatie’ hier onder geplaatst om zelf te kunnen oordelen.

.

Kwestie van Organisatie

vriddag ei gezeid da ‘w elkor wel nog ging zien
en ton voelde ‘k ik u lipn tegen mijn kaeke
’t wa juste een kweste van organisatie en goeste miskien

‘k oa nie gepeisd an liefdadigheid
levert ol under warmte en under liefde in
tuont u skuon erte voe flip

dai hie nog gezeid ot, verskiet en ge zult langer leven
’t ging moeilijk wirn want ’t aktiegedjilte bljif weg
wist je dat in bad zitten skrjim ne vorm van bespaering is?

‘k oa nie gepeisd an liefdadigheid
levert ol under warmte en under liefde in
tuont u skuon erte voe flip

en achter een weke of zeevne kwamme ‘k ik u teegn
en oi mie ol erkent oat, oi ollesis nog niet te vee goeste voe mie te zien
moa kweet u nu weun en ‘k vrjisse dak ’t doa nie hoa bie loaten

wik oi gepeisd van hin liefdadigheig?
nu ei mie wel ok erkent
een mes da kan teln kwa skerpte
geef ‘d u skuon erta an flip

geef ‘d u skuon erta an flip ‘k goat bewaeren in een potje
‘k zie dai ’t moeilik èt met oasmen moa ge moet u nie loaten doen

acher olles dak ‘k ik vor u gedaen è

lalala lalala lalala lalalalala

.