Grond

Antjie Krog

.

Afgelopen week kreeg ik een mail met daarin een gedicht van Antjie Krog (1952), in het Zuid Afrikaans. Reden om weer eens wat van haar te lezen. In dit geval pakte ik de ‘500 gedichten die iedereen gelezen moet hebben’ erbij, de vuistdikke Canon van de Europese poëzie want daarin staan een aantal gedichten van haar vertaald naar het Nederlands. Op zichzelf is het natuurlijk vreemd om Antjie Krog, die niet uit Europa komt op te nemen in de Canon van de Europese poëzie,maar deze ‘dwaling’ vergeef ik de samenstellers Ilja Leonard Pfeijffer en Gert Jan de Vries met veel liefde. Overigens geven ze zelf in de inleiding hiervoor een reden: “Het zou belachelijk zijn om Engelse, Portugese en Nederlandse dichters op te nemen en tegelijkertijd Amerikaanse, Braziliaanse en Zuid-Afrikaanse dichters buiten te sluiten.. omdat ze elkaar allemaal hebben gelezen, diepgaand door elkaar zijn beïnvloeden deel uitmaken van dezelfde traditie, of je die Euopees noemt of anders”. Ook daar valt nog wel wat tegen in te brengen maar gelukkig benadrukken de samenstellers verschillende malen dat het hier een subjectieve verzameling betreft.

Het gedicht van Antjie Krog is in een Nederlandse vertaling, want hoe prachtig ik poëzie in het Zuid Afrikaans ook vind, in de vertaling krijg je toch altijd net iets meer mee (zeker als je het Zuid Afrikaans niet machtig bent). Daarom het gedicht ‘Grond’ dat oorspronkelijk verscheen in de bundel ‘Om te kan asemhaal’ uit 1999, hier in een vertaling van Robert Dorsman.

.

Grond

.

op bevel van mijn voorgeslacht was jij bezit

had ik taal kon ik schrijven want jij was grond mijn grond

.

maar mij wilde je nooit

hoe ik me ook uitstrekte om me neer te leggen

in ruisende blauwe eucalyptusbomen

in runderen die hun hoorns laten zakken in Diepvlei

rimpelend drinkt het trillende vel aan hun keel

in tafzijden stressen in druipend gom

in doornbloemen afgegeleden naar de leegten

.

mij wilde je nooit

mij verduren kon je nooit

keer op keer schudde je me af

duwde je me weg

grond, ik word langzaam naamloos in de mond

.

nu wordt om je gevochten

wordt bedongen verdeeld verkaveld verkocht verstolen verpand

ik wil ondergronds gaan met je grond

grond die mij niet wilde hebben

grond die nooit aan mij heeft toebehoord

.

grond die ik vergeefser dan vroeger liefheb

.