Aleksis Kivi

Fins dichter en schrijver

.

Afgelopen week was ik in Helsinki en daar, op het grote plein naast het centraal station stond een enorm beeld van Aleksis Kivi. Geen idee wie dat was maar met zo’n beeld moest het wel een belangrijk persoon geweest zijn. En dat bleek bij nader onderzoek. Aleksis Kivi (1834-1872), geboren Alexis Stenvall was een Finse schrijver. Kivi wordt wel de vader van de Finse literatuur genoemd. Van zijn werken zijn de roman ‘De zeven gebroeders’ (over het schijven van deze roman deed hij maar liefst 10 jaar) en het toneelstuk ‘Nummisuutarit’ het bekendst. Hij is in Finland de schrijver des vaderlands en op zijn geboortedag (10 oktober) wordt nog steeds de Aleksis Kivi-dag gevierd.

Kivi schreef één dichtbundel ‘Kanervala’ (Heide) in 1866. Van een Duitse website plukte ik het gedicht ‘Het lied van mijn hart’ dat ik hieronder in mijn vertaling met jullie wil delen.

.

Het lied van mijn hart

.

Bos van duisternis, bos van dood!

fijn de wieg daar in het zand,

daar zal ik mijn kind begeleiden.
.

Daar zal het gelukkig zijn

in de zalen van de dood van de meester

om zijn kudde te bewaken.

.
Daar zal het gelukkig zijn en in de

schoot van de dienstmaagd van de dood

’s avonds gewogen worden.

.

Mijn schat zal blij zijn

liggend in de gouden wieg om te luisteren

naar het lied van de avondvogel.

.

Bos des doods, bos des vredes!

Ver weg zijn achtervolging, gevaar,

ver zijn gemeenheid en strijd.

.

Dickinson en van Strijtem

Lezing over Emily Dickinson

.

Ik herinner mij een bezoek aan een museum in Nottingham waar ik bij de ingang kleine (A6) zelfgemaakt mini tijdschriftjes tegen kwam. Die mini magazines waren later de aanleiding en inspiratie voor MUGzine, het leukste en meest eigenwijze mini poëziemagazine van Nederland en Vlaanderen. Op één van die kleine Engelse periodiekjes was een beroemde foto in zwart/wit van Emily Dickinson afgedrukt. Op de voorkant van elk deeltje stond zij. De maker van dit tijdschriftje was kennelijk een groot bewonderaar van de Amerikaanse dichter Dickinson.

Emily Dickinson (1830 – 1866) is het onderwerp van een lezing van bewonderaar Ivo van Strijtem in de Poëzieweek. Op donderdag 27 januari zal hij in de bibliotheek van Zwijndrecht (Binnenplein1 aldaar) in Vlaanderen tussen 19.00 en 21.00 een lezing geven over “Deze schuchtere én koppige vrouw uit Massachusetts. Ze schreef zo onnoemelijk verrassend, hartstochtelijk én beheerst, intiem én wereldomvattend over leven, liefde en dood. Beschut door de eenzaamheid maakte ze de poëzie onaantastbaar.” Meer informatie over deze lezing en hoe je je kan aanmelden vind je hier.

Geen bericht over de Poëzieweek zonder gedicht dus daarom van Dickinson een gedicht dat het thema van deze Poëzieweek raakt, gepubliceerd in ‘Youth’s Companion’ in 1898.

.

Were nature mortal lady

.

Were nature mortal lady
Who had so little time
To pack her trunk and order
The great exchange of clime –

.

How rapid, how momentous –
What exigencies were –
But nature will be ready
And have an hour to spare.

.

To make some trifle fairer
That was too fair before –
Enchanting by remaining,
And by departure more.

.

Herman Melville

In de gevangenis

.

Eens in de zoveel tijd kom ik een schrijver tegen van naam die ook poëzie schrijft of heeft geschreven terwijl ik daar niet van op de hoogte was. Zo iemand is de Amerikaanse schrijver Herman Melville (1819 – 1891) Zijn bekendste werken zijn de romans ‘Typee’ (1846) maar vooral ‘Moby-Dick’ (1851). In zijn tijd waren Zuidzee avonturen een populair literair genre in de Verenigde Staten, maar bij zijn dood was hij alweer vrijwel vergeten.  Toch hebben zijn romans van de zee, en dan vooral Moby-Dick, de tand des tijds weerstaan en behoort deze roman inmiddels tot de klassieke Amerikaanse romans.

Hoewel zijn poëzie minder vaak wordt gelezen, beweren critici dat deze ook historisch significant, thematisch complex en hoogstaand is. Stanton Garner, auteur van ‘The Civil War World of Herman Melville’ , beschreef Melville als ‘de derde deelnemer aan de Amerikaanse poëtische revolutie in het midden van de 19e eeuw’, samen met Emily Dickinson en Walt Whitman. 

In feite bracht Melville de laatste decennia van zijn leven door met het schrijven van poëzie. Zijn gepubliceerde collecties omvatten ‘Battle-Pieces and Aspects of the War’ (1866), een intieme en zeer persoonlijke reactie op de burgeroorlog en het allegorische epos ‘Clarel: A Poem and Pilgrimage in the Holy Land’ (1876).

Uit : ‘Words for the Hour’: A New Anthology of American Civil War Poetry , uitgegeven door Faith Barrett en Cristanne Miller (University of Massachusetts Press, 2005) komt het gedicht ‘In the Prison Pen’ (In de gevangenis).

.

In the Prison Pen

.

Listless he eyes the palisades

     And sentries in the glare;

’Tis barren as a pelican-beach—

     But his world is ended there.

 .

Nothing to do; and vacant hands

     Bring on the idiot-pain;

He tries to think—to recollect,

     But the blur is on his brain.

 .

Around him swarm the plaining ghosts

     Like those on Virgil’s shore—

A wilderness of faces dim,

     And pale ones gashed and hoar.

 .

A smiting sun. No shed, no tree;

     He totters to his lair—

A den that sick hands dug in earth

     Ere famine wasted there,

 .

Or, dropping in his place, he swoons,

     Walled in by throngs that press,

Till forth from the throngs they bear him dead—

      Dead in his meagerness.

.