Site-archief
Dichter van de maand november
E.E. Cummings
.
Voor de vaste lezer van dit blog is het wel bekend, één van mijn favoriete dichters uit het Engelse taalgebied, is E.E. Cummings. Ik heb al vele gedichten van hem door de jaren gedeeld op dit blog en zelfs een aantal vertalingen van zijn gedichten. Ik kwam echter tot de ontdekking dat ik hem nog niet dichter van de maand heb gemaakt.
Voor wie E.E. Cummings nog relatief onbekend is: Edward Estlin Cummings (1894 – 1962), vaak gestileerd als e e cummings, was een Amerikaans dichter, schrijver en kunstschilder. Hij was een van de meest radicaal experimentele en inventieve schrijvers van de 20e eeuw. Zijn stijl wordt gekenmerkt door typografisch non-conformisme, het gebruik van jazzritmes, jargon en andere elementen uit de populaire cultuur.
Al vanaf jonge leeftijd hield hij zich bezig met het schrijven van gedichten. Zijn eerste gepubliceerde collectie gedichten kwam van zijn manuscript uit 1922 met de titel ‘Tulips & Chimneys’ (Tulpen & Schoorstenen). In zijn gedichten verwerpt hij de formele dichtvormen zoals stanza’s en het gebruik van metrum. Zijn stijl wordt daarnaast gekenmerkt door typografische innovaties, zoals afwijkend hoofdlettergebruik (echter niet een volledig ontbreken van hoofdlettergebruik) en interpunctie, en door woorden of delen van woorden die weloverwogen over de pagina verspreid staan.
Uit de bundel ‘100 selected poems’ uit 1994 begin ik de maand november met een gedicht in enigszins slang Amerikaans zonder titel dat oorspronkelijk verscheen in de bundel ‘Is 5’ uit 1926.
.
mr youse needn’t be so spry
concernin questions arty
.
each has his tastes but as for i
i lkes a certain party
.
gimme the he-man’s solid bliss
for youse ideas i’ll match youse
.
a pretty girl who naked is
is worth a million statues
.
The courage to be yourself
E.E. Cummings
.
Afgelopen weekend werd ik door een goede vriendin gewezen op een stuk van mijn favoriete Amerikaanse dichter E.E. Cummings over ‘de moed om jezelf te zijn’. Over wat een dichter maakt, wat een dichter is. Hoe een dichter zijn gevoel omzet in woorden en dat dat eenvoudiger klinkt dan dat het is. Op de leeftijd van 59 publiceerde een kleine Amerikaanse krant een artikel van Cummings getiteld ‘A Poet’s Advice to Students’.
.
Voor mijn verjaardag
E.E. Cummings
.
Voor mijn verjaardag een geschenk aan mezelf ( en aan jou en aan jullie) een gedicht van mijn favoriete dichter uit het Engels taalgebied E.E. Cummings.
.
if i love You
(thickness means
worlds inhabited by roamingly
stern bright faeries
.
if you love
me) distanceis mind carefully
luminous with innumerable gnomes
Of complete dream
.
if we love each (shyly)
other, what clouds do or Silently
Flowers resembles beauty
less than our breathing
.
If
E.E. Cummings
.
Als je een kast vol poëziebundels hebt zoals ik, zou je soms bijna vergeten wat voor schatten zich daarin bevinden. Dus ga ik af en toe voor die kast staan en kies ik een bundel uit waar ik dan opnieuw in ga lezen. Dan kies ik een gedicht uit en die komt dan in de categorie ‘Uit mijn boekenkast’.
Vandaag was dat de bundel ‘100 selected poems’ van e.e. cummings (1894 – 1962) welke ik ooit kocht in een tweedehands boekenwinkeltje in Londen. Mijn regelmatige lezer weet dat ik een groot fan ben van het oeuvre van cummings en daarom uit die bundel het gedicht ‘If’.
.
If freckles were lovely, and day was night,
And measles were nice and a lie warn’t a lie,
Life would be delight,—
But things couldn’t go right
For in such a sad plight
I wouldn’t be I.
If earth was heaven and now was hence,
And past was present, and false was true,
There might be some sense
But I’d be in suspense
For on such a pretense
You wouldn’t be you.
If fear was plucky, and globes were square,
And dirt was cleanly and tears were glee
Things would seem fair,—
Yet they’d all despair,
For if here was there
We wouldn’t be we.
.
O to be in Finland
E.E. Cummings
.
Omdat ik zo blij ben met mijn nieuw aangeschafte bundel ‘100 selected poems’ van E.E. Cummings nog maar zo’n klein bijzonder gedichtje van hem. Dit gedicht viel me op omdat ik vorige week zondag bij een uitvoering van het Viotta symphonie orkest het stuk Finlandia beluisterd heb en daar van onder de indruk was.
Finlandia is een (nationalistisch) symphonisch gedicht van de componist Jean Sibelius (1865 – 1957) dat hij schreef in 1900. Toen ik het gedicht van e.e. las dat begon met O to be in Finland wist ik, dit ga ik met jullie delen.
.
o to be in finland
now that russia’s here)
.
swing low
sweet ca
.
rr
y on
.
(pass the freedoms pappy or
uncle shylock not interested
.
.
E.E. Cummings in 100 gedichten
Verzamelbundel
.
When in London, buy a poetrybook. En dat deed ik dus. In een klein tweedehands boekenwinkeltje in Camden market kocht ik afgelopen weekend de bundel ‘100 selected poems’ van E.E. Cummings. Al jaren is E.E. één van mijn favoriete Engelstalige dichters maar ik bezat geen enkele bundel van hem. Daar is nu dus verandering in gekomen en ik ben er blij mee.
In deze bundel staan gedichten uit maar liefst 10 bundels van Cummings. De oudste uit 1923 ‘Tulips and Chimneys’ en de meest recente XAIPE (wees gegroet in het Grieks) uit 1950.
Edward Estlin Cummings (1894 – 1962) was een Amerikaans dichter en schrijver. Hij was een van de meest radicaal experimentele en inventieve schrijvers van de 20e eeuw. Zijn stijl wordt gekenmerkt door typografisch non-conformisme, het gebruik van jazzritmes, jargon en andere elementen uit de populaire cultuur. Zijn poëzie is nog steeds, na al die jaren, actueel, modernistisch en opwindend.
Uit de bundel het gedicht ‘Raise the shade’ (hoewel het gedicht eigenlijk geen titel heeft, Cummings gedichten hebben nooit een titel maar worden met hun eerste regel aangeduid) dat oorspronkelijk verscheen in de bundel ‘And’ uit 1925. Hoewel de typerende non-conformistische typografie en interpunctie van zijn latere werk hier nog ontbreekt herken je al elementen hiervan in dit gedicht.
.
raise the shade
will you dearie?
rain
.
get yer goat but
we don’t care do
we dearie we should
worry about the rain
.
huh
dearie?
yknow
i’m
.
sorry for awl the
poor girls thatgets up god
knows when every
.
day of their
lives
ain’t you
oo-oo, dearie
.
not so
hard dear
.
you’re killing me
.
Humanity
e.e. cummings
.
Onder de Engelstalige dichters is E.E. Cummings toch wel één van mijn favorieten. Cummings (1894 -1962) poëzie is misschien niet altijd in één keer te bevatten maar zorgvuldig lezen en je wordt verwend met prachtige zinnen en beelden. In het gedicht ‘Humanity’ beschrijft Cummings zijn gedachten over de mensheid en in een omkering aan het einde laat hij niets te fantaseren over als het gaat om zijn kritische gedachten over de mensheid.
.
Humanity i love you
because you would rather black the boots of
success than enquire whose soul dangles from his
watch-chain which would be embarrassing for both
parties and because you
unflinchingly applaud all
songs containing the words country home and
mother when sung at the old howard
Humanity i love you because
when you’re hard up you pawn your
intelligence to buy a drink and when
you’re flush pride keeps
you from the pawn shop and
because you are continually committing
nuisances but more
especially in your own house
Humanity i love you because you
are perpetually putting the secret of
life in your pants and forgetting
it’s there and sitting down
on it
and because you are
forever making poems in the lap
of death Humanity
i hate you
.
Uit: ‘100 selected poems’
Tijd voor E.E. Cummings
Anyone lived in a pretty how town
.
Gewoon omdat ik er zin in heb vandaag een gedicht van een van mijn literaire helden E.E. Cummings. En dan ook nog een gedicht met een mooie vertaling van Lepus. Het gedicht ‘Anyone lived in a pretty how town’ (uit ‘100 selected poems’, 1940)of zoals het in vertaling heet ‘Iemand woonde in een nette doorsnee stad’ aangevuld met een mooi audiofragment van het gedicht voorgedragen door de dichter zelf.
.
Anyone lived in a pretty how town
anyone lived in a pretty how town
(with up so floating many bells down)
spring summer autumn winter
he sang his didn’t he danced his did
.
Women and men(both little and small)
cared for anyone not at all
they sowed their isn’t they reaped their same
sun moon stars rain
children guessed(but only a few
and down they forgot as up they grew
autumn winter spring summer)
that noone loved him more by more
.
when by now and tree by leaf
she laughed his joy she cried his grief
bird by snow and stir by still
anyone’s any was all to her
.
someones married their everyones
laughed their cryings and did their dance
(sleep wake hope and then)they
said their nevers they slept their dream
.
stars rain sun moon
(and only the snow can begin to explain
how children are apt to forget to remember
with up so floating many bells down)
.
one day anyone died i guess
(and noone stooped to kiss his face)
busy folk buried them side
by side little by little and was
.
by was all by all and deep by deep
and more by more they dream their sleep
noone and anyone earth by april
wish by spirit and if by yes.
.
Women and men(both dong and ding)
summer autumn winter spring
reaped their sowing and went their came
sun moon stars rain
.
.
Iemand woonde in een nette doorsnee stad
iemand woonde in een nette doorsneestad
(met hoog van de toren veel loos geblaas)
lente zomer herfst winter
hij zong zijn gedaas en danste zich dwaas
.
Vrouwen en mannen(beide klein en slank)
gaven om iemand maar stank voor dank
ze zaaiden hun leegte hun oogst viel tegen
zon maan sterren regen
.
kinderen raadden(maar slechts een paar
en het besef dat vervloog almaar
herfst winter lente zomer)
want hun liefde voor hem gaat over
.
ooit naast nu en boom naast blad
zij lachte zijn vreugd zij weende zijn smart
vogels bij sneeuw en rust bij misbaar
iemands zomaar was alles voor haar
.
sommigen trouwden met de eerste de beste
lachten tranen en dansten ten langen leste
(slaap waak hoop en dan)zij
zeiden niemendal en versliepen hun droom
.
sterren regen zon maan
(en alleen de sneeuw kan wellicht weten
hoe kinderen soms dingen vergeten
met geraas en gedaas en veel geblaas)
.
op een dag ging iemand zomaar dood
(en niemand die hem een afscheidskus bood)
werklui begroeven hen zij aan zij
nietig naast nietig en voorbij naast voorbij
.
al bij al en diep na diep
en meer na meer verdromen zij hun slaap
niemand en iemand aarde met april
wens naast geest en als naast ik wil
.
Vrouwen en mannen(hun yin en yang)
zomer herfst winter lente
oogstten wat zij zaaiden en kwamen zich tegen
zon maan sterren regen
.