Melancholie

Ode aan de melancholie

.

Op de website https://interestingliterature.com/2017/03/10-of-the-best-john-keats-poems-everyone-should-read/ staat een top 10 van de beste gedichten van John Keats (1795 – 1828). nu is een top 10 van beste gedichten samenstellen van een dichter die maar zo kort geleefd heeft minder moeilijk dan van een dichter met een omvangrijk oeuvre maar Keats is een speciaal geval. Vandaag de dag behoren de gedichten en brieven van Keats tot de meest populaire en geanalyseerde teksten uit de Engelse literatuur. Zijn werk verscheen binnen drie jaar (1816 – 1819). Met name zijn odes zijn wereldberoemd. Niet voor niets staan op nummer 1 en 2 in deze top tien twee odes (beide uit 1819).

Ik koos, voor de lengte (Ode on Melancholy is de kortste ode die Keats schreef) en leesbaarheid en voor de sensuele beelden waar Keats bekend om is voor ‘Ode on Melancholy’ dat op nummer twee in de top 10 staat.

.

Ode on Melancholy

.

No, no, go not to Lethe, neither twist

       Wolf’s-bane, tight-rooted, for its poisonous wine;

Nor suffer thy pale forehead to be kiss’d

       By nightshade, ruby grape of Proserpine;

               Make not your rosary of yew-berries,

       Nor let the beetle, nor the death-moth be

               Your mournful Psyche, nor the downy owl

A partner in your sorrow’s mysteries;

       For shade to shade will come too drowsily,

               And drown the wakeful anguish of the soul.

.

But when the melancholy fit shall fall

       Sudden from heaven like a weeping cloud,

That fosters the droop-headed flowers all,

       And hides the green hill in an April shroud;

Then glut thy sorrow on a morning rose,

       Or on the rainbow of the salt sand-wave,

               Or on the wealth of globed peonies;

Or if thy mistress some rich anger shows,

       Emprison her soft hand, and let her rave,

               And feed deep, deep upon her peerless eyes.

.

She dwells with Beauty—Beauty that must die;

       And Joy, whose hand is ever at his lips

Bidding adieu; and aching Pleasure nigh,

       Turning to poison while the bee-mouth sips:

Ay, in the very temple of Delight

       Veil’d Melancholy has her sovran shrine,

               Though seen of none save him whose strenuous tongue

       Can burst Joy’s grape against his palate fine;

His soul shalt taste the sadness of her might,

               And be among her cloudy trophies hung.

.

                                                                                                                              Melancholy (William Blake)

Twee vliegen

Charles Bukowski

.

Ik was wat aan het browsen op de fijne website https://allpoetry.com/ waar je gratis lid van kunt worden. Een website vol poëzie van nu maar ook met een heerlijk archief aan klassiekers. Daar ronddolend kwam ik, zoals vaker, uit bij de poëzie van Charles Bukowski (1920 – 1994), een van mijn all time favoriete dichters (zeker in het Engels taalgebied). Een groot aantal gedichten kende ik al die ik daar las maar deze, ‘2 flies’ nog niet. De zin ‘I suffer insects’ is zo veelzeggend voor Bukowsky, die uit de kleine dingen in het leven iets groots en betekenisvols kan maken. Daarom hier het gedicht ‘2 Flies’.

.

2 Flies

.

The flies are angry bits of life;
why are they so angry?
it seems they want more,
it seems almost as if they
are angry
that they are flies;
it is not my fault;
I sit in the room
with them
and they taunt me
with their agony;
it is as if they were
loose chunks of soul
left out of somewhere;
I try to read a paper
but they will not let me
be;
one seems to go in half-circles
high along the wall,
throwing a miserable sound
upon my head;
the other one, the smaller one
stays near and teases my hand,
saying nothing,
rising, dropping
crawling near;
what god puts these
lost things upon me?
other men suffer dictates of
empire, tragic love…
I suffer
insects…
I wave at the little one
which only seems to revive
his impulse to challenge:
he circles swifter,
nearer, even making
a fly-sound,
and one above
catching a sense of the new
whirling, he too, in excitement,
speeds his flight,
drops down suddenly
in a cuff of noise
and they join
in circling my hand,
strumming the base
of the lampshade
until some man-thing
in me
will take no more
unholiness
and I strike
with the rolled-up-paper –
missing! –
striking,
striking,
they break in discord,
some message lost between them,
and I get the big one
first, and he kicks on his back
flicking his legs
like an angry whore,
and I come down again
with my paper club
and he is a smear
of fly-ugliness;
the little one circles high
now, quiet and swift,
almost invisible;
he does not come near
my hand again;
he is tamed and
inaccessible; I leave
him be, he leaves me
be;
the paper, of course,
is ruined;
something has happened,
something has soiled my
day,
sometimes it does not
take man
or a woman,
only something alive;
I sit and watch
the small one;
we are woven together
in the air
and the living;
it is late
for both of us.

.

Aanbieding voor de feestdagen

Geef eens een origineel cadeau voor de feestdagen

.

Nu Sinterklaas bijna weer naar Spanje vertrekt (hij wel!) en de kerstdagen weer voor de deur staan is het tijd om je geliefden, collega’s, vrienden of familie weer cadeautjes te geven. Onder de boom, erin of toch nog als verlaat Sintgeschenk. Nu kun je natuurlijk de grote webshops afstruinen naar iets ‘origineels’ dat de helft van het land ook al als cadeau heeft bedacht, maar je kunt ook eens echt origineel uit de hoek komen.

Voor slechts € 5,- sturen we je elke gewenste editie van MUGzine toe (zo lang de voorraad strekt) in een Japanse enveloppe met MUGzine bestickering. Je hebt de keuze uit 5 nummers (zie hiervoor http://www.mugzines.nl, editie 5 wordt volgende week toegevoegd). Wij kunnen deze desgewenst opsturen naar de persoon aan wie je een MUGzine cadeau wil doen, maar we kunnen ook de MUGzines in de cadeauverpakking naar jezelf sturen (in een blanco enveloppe) zodat je ze zelf kunt schrijven en sturen.

Mocht je interesse hebben in zo’n charmant cadeautje, mail dan naar mugazines@yahoo.com en we nemen contact met je op.

  mugazines@yahoo.com

.

 

Dichter van de maand

Peter Verhelst

.

Zondag in december dus opnieuw een gedicht van de dichter van deze maand de Vlaamse dichter Peter Verhelst (1962). Dit keer koos ik voor het gedicht ‘De dag dat we van de berg afdaalden’ uit de bundel ‘Zing zing’ uit 2016. Wie een uitgebreide analyse van dit gedicht wil lezen verwijs ik graag naar de website van Meander, onder de kop Meander klassiekers werd in 2018 een analyse van dit gedicht door Joost Dancet gepubliceerd https://meandermagazine.nl/2018/12/klassieker-226-peter-verhelst-de-dag-dat-we-van-de-berg-afdaalden/ .

.

De dag dat we van de berg afdaalden
_
We hoopten als na een lawine
helemaal opnieuw te beginnen.
_
We namen in onze voetstappen plaats – die leistenen
schoenen, kwarts, topaas, zirkoon.
We voelden vertrouwde kniepijn, raapten van de grond
wat we tijdens het klimmen hadden achtergelaten
of wat we ons niet langer herinnerden.
_
Bij de rivier brak het onzichtbare koor
zich in de stroming telkens weer in scherven.
_
De hele afdaling hadden we het gevoel
niet helemaal en tegelijk nooit eerder zo dicht te zijn gekomen.
Een kudde galoppeerde achter struiken en grassen,
okeren stofwolk, drijvende avondlucht.
_
We stampten onze voetstappen van ons af –
onyx, amethist, saffier.
_
Heel even dacht ik in de achteruitkijkspiegel te zien
hoe we op de achterbank – wang tegen de ruit
onszelf op de berg dachten te zien.
_
Glimlachend.
Nooit eerder
reden we zo traag van ons weg.

.

Talkshowhost

Anouk Smies

.

In verband met de Amerikaanse verkiezingen heb ik de afgelopen tijd nogal eens gekeken naar talkshows. Wat me is opgevallen is dat talkshows vooral meningenprogramma’s zijn. Zelfs de zogenaamde kenners of specialisten geven vooral meningen over de gebeurtenissen. Nu is dat niet zo verwonderlijk, zeker niet als er weinig echt hard feitelijk nieuws is maar als je veel van dit soort programma’s achter elkaar kijkt valt het op dat je feitelijk niet veel meer weet dan voorheen. Vermakelijk is het overigens wel, reden om soms toch te blijven kijken.

Naar aanleiding van weer een talkshow herinnerde ik me dat ik een gedicht had gelezen over talkshows op de fijne en informatieve website http://www.rotterdamsedichters.nl/ van Anouk Smies. Deze website geeft een grote, zo compleet mogelijke bloemlezing van Rotterdamse poëzie, zowel oud als nieuw.

Anouk Smies (1975) debuteerde in 2013 met ‘Citaten van een roofdier’, een bundel die de jury van de C. Buddingh’-prijs fascineerde door de weerbarstige, onnavolgbare beeldspraak. Haar tweede bundel ‘Wie heeft een middelpunt nodig’ (2016) werd genomineerd voor de J.C. Bloemprijs. In 2018 kwam haar derde bundel uit: ‘Onbeschoft, zo wit’. Anouk Smies publiceerde eerder op Krakatau, de Optimist en de Contrabas. Ze schrijft poëzie en levensbeschouwelijke verhalen voor kinderen, werkte mee aan de blogspot ‘Het is altijd anders als je denkt’ en is eigenaresse van Tekstbureau PURUS. Daarnaast beslaat ze vijftig procent van het tekst en beeld spugend samenwerkingsverband Collectief 15.

.

Van binnen zijn we allen een talkshowhost

.

Het vandaag anders aanpakken

Kreten wikkelen in een koeltas

Een jas liegen rond je lach

en geen sluiting repareren

.

Een echo opvangen

met de inhaler in je mond

die door je bloed laten treinen

.

Iets bedenken dat plat is en toch rond

terwijl een kind de maan

in je handpalm krast

.

Je afvragen waar je jezelf

het laatst prematuur zag ontstaan

Als talkshowhost-alsnog

aan de millenniumgrens verdwijnen

.

Bèèè

W.F. Oostveen

.

In de nieuwsbrief van Laurens Jz Coster http://www.ljcoster.nl/ stond een alleraardigst gedicht over schapen van de dichter Willem Frederik Oostveen (1849-1890). Reden genoeg voor mij om deze, voor mij onbekende, dichter eens van dichterbij te bekijken en te leren kennen. W.F. Oostveen blijkt een schrijver en tekstdichter te zijn waar vrijwel heel Nederland het werk van kent (of toch één specifiek lied), hij schreef namelijk de tekst van het Sinterklaaslied ‘Sinterklaas is jarig’. Oostveen heeft diverse publicaties op zijn naam staan en was redacteur van het tijdschrift ‘Ons Genoegen’ een tijdschrift voor de jeugd dat wordt uitgegeven door uitgeverij Muusses in Leiden.

Oostveen overlijdt jong, op 41-jarige leeftijd, waarschijnlijk aan de gevolgen van de Russische griep. Deze Russische griep (ook wel Aziatische griep genoemd) was een pandemie (toen dus ook al) die in 1889 uitbrak en vanuit Rusland (met de komst van stoomboten en spoorwegen) binnen vier maanden verspreid werd over de hele wereld en zijn hoogtepunt bereikte in de Verenigde Staten (toen dus ook al), zeventig dagen na zijn hoogtepunt in Sint-Petersburg. Het aantal slachtoffers van deze Russische griep bedroeg naar schatting circa 1 miljoen.

Oostveen was een geliefd auteur van ‘Ons Genoegen’ want bij zijn overlijden vroeg zijn uitgever de jeugdige lezer om bij te dragen aan een gedenkteken op het graf. Hetgeen ook gebeurde. Zoals hierboven al geschreven nam de nieuwsbrief van Laurens Jz Coster een gedicht van zijn hand op getiteld ‘Mijn schaapje’.

 

Mijn schaapje
.
Ik ken een aardig schaapje,
’t Loopt ginder in de wei,
Het huppelt en het springt maar
Heel vergenoegd en blij.
.
Het dartelt in de weide
De ganschen langen dag
En eet en drinkt met luste,
Al wat het gaarne mag.
.
Was ik maar eens zoo’n schaapje,
Dan zat ik nu niet hier,
Dan ging ik nooit naar school toe
En had maar steeds plezier.
.
Wel jongen lief, wat zegt ge,
En meent ge dat? Och kom,
Dan bleeft ge net als ’t schaapje,
Uw heele leven dom.

.

Poëzieleesgroep

De Reyghere Boekhandel

.

Toen ik op zoek was naar een gedicht van Lies van Gasse en daardoor op de website https://poezieleesgroep.wordpress.com/ kwam, had ik nog geen vermoeden van wat er allemaal geboden werd op deze website. Nadat mijn post af was ben ik daags erna nog eens terug gegaan naar deze website en daar werd ik heel blij van. De Poëzieleesgroep van de Reyghere Boekhandel in Brugge heeft veel te bieden voor poëzieliefhebbers.

Thomas Barbier (organisator en mede zaakvoerder van de Boekhandel) en Joost Dancet (begeleider) hebben in de afgelopen jaren Vanaf 2016) een bijzonder fraaie website gebouwd rondom de Poëzieleesgroep. Want dat is het in eerste plaats; een leesgroep van poëzie die dichters en gedichten bespreken. Op de website staan vele voorbeelden van dichters en gedichten die besproken zijn (in het archief per twee jaar reeds 17 dichters/gedichten) maar er wordt ook veel achtergrondinformatie geboden, verwijzingen naar websites van dichters, naar programma’s waar dichters in hebben opgetreden, podcasts en zoals bij mijn post over Lies van Gasse al bleek, ook analyses van gedichten.

Ook in 2020-2021 worden weer avonden georganiseerd, ik weet niet of dit nu nog opgaat, fysiek of misschien digitaal.  Op 5 donderdagavonden
rond de poëzietafel in boekhandel De Reyghere, aan de  Markt 12, 8000 – Brugge, telkens van 19.30 tot 22.00 uur. Ik vraag me af of een dergelijk initiatief ook ergens in Nederland te vinden is. Wie het weet mag het zeggen.

Dit blog zou dit blog niet zijn zonder een gedicht en daarvoor werd mijn aandacht getrokken door de bespreking van de bundel ‘Meervoudig afwezig’ van Ester Naomi Perquin uit 2017 en het gedicht dat in die bundel staat ( en op haar website https://www.esternaomiperquin.nl/ ) met de intrigerende titel ‘Amsterdamned’.

.

Amsterdamned

.

Ik zag de film waarin mijn vader heeft gefigureerd: één shot
waarin hij langsloopt en niets doet – nou ja, hij steekt,
een herenfiets aan de hand, de gracht over
en kijkt even naar een eend.
.
Die fiets was niet van hem, weet ik.
Het jasje dat hij draagt geleend.
.
Mijn moeder is erbij geweest. Hij moest, zegt ze, zes keer oversteken
voor het hem lukte te lijken op wat elke regisseur graag ziet:
een doodgewone man met een doodgewone fiets.
.
Hij haalde het einde van de zomer, mijn zevende verjaardag en
bijgevolg ook de première niet. Ik zag hem twintig jaar daarna:
moordenaar die door de grachten snijdt en vrouwen grijpt
en dan, naast de klopjacht, een flits van dat gezicht.
.
Een man met een fiets die de gracht oversteekt.
De eend, zag ik, is er nog uitgeknipt.

.

MUG #3

Nieuw nummer

.

Vanaf vandaag is de nieuwe editie van het leukste en kleinste poëziemagazine van Nederland en België verkrijgbaar en te lezen via http://mugzines.nl. Dit keer met bijdragen van dichters Lies Jo Vandenhende, Serge van Duijnhoven, Joz Knoop, Marie-Anne Hermans en Wouter van Heiningen en afbeeldingen van grafisch kunstenaar Marjoke Schulten.

Gratis te lezen op de website en verkrijgbaar op papier via de email.

Altijd een papieren MUG zine ontvangen?

Van verschillende kanten krijgen we de vraag of de papieren MUGzine niet altijd toegestuurd kan worden. Vanaf nu kan dat door donateur te worden. Wanneer je donateur wordt (met een minimum van € 20,- per jaar) ontvang je van ons per jaar minimaal 5 edities van MUGzine.

Hoe doe je dit? Heel eenvoudig, stuur een mailtje met je naam en adres naar mugazines@yahoo.com en we mailen je alle informatie. Als je nu donateur wordt ontvang je de eerste drie edities meteen al.

Wil je liever een los nummer ontvangen of een los nummer in een cadeau enveloppe  dan kan dat natuurlijk ook. Ook hiervoor stuur je een mail naar mugazines@yahoo.com

.

Als voorproefje hier een gedicht van dichter Serge van Duijnhoven (1970). Serge is schrijver, dichter en historicus. Hij is de oprichter van het tijdschrift ‘MillenniuM’ en de ‘Stichting Kunstgroep Lage Landen’. Daarnaast is hij frontman van het muzikale gezelschap ‘Dichters Dansen Niet’. Uit zijn bundel ‘Vuurproef’ van Dichters dansen niet het gedicht ‘Leonard leidt de dans’. Een lied voor Maria B. die zich eens Marita maar meestal Marieke liet noemen. Dit gedicht is een improvisatie op de tekst ‘Marita / Please find me / I am almost thirty’ die Leonard Cohen begin jaren zestig in een vlaag van wanhoop en stoned van de heroïne op de toiletmuur kalkte van een nachtbar in Montreal.

.

.

Leonard leidt de dans

.

Niet denken dat er geen liefde is

kan bestaan zonder afgunst

er resteert geen afgunst

.

als je dit begreep zou je nu

beginnen te rillen terwijl ik

mijn gedachten in een houdgreep

.

dwing mijn ogen moedwillig

van je afwend en mijn blik fixeer

op het moordwapen dat hier

.

krijgshaftig aan de wand hangt

niet als een eng symbool of

mene teken maar slechts als

.

eerbetoon aan bloederige

veldslagen en antieke deugden

dit alles zonder bijbedoelingen

.

of nijd maar alleen in de hoop

dat mijn indruk van jou zo

op klassieke wijze

.

van buiten naar binnen

kan beginnen met

vervagen

.

Klimaatdichters

Poets for the Planet

.

In navolging van Poets for the Planet is een groep Vlaamse en Nederlandse woordkunstenaars ‘Klimaatdichters’ begonnen. Op hun website https://www.klimaatdichters.org/  leggen zij onder het kopje ‘Manifest’ uit waar zij voor staan, namelijk met poëzie in al haar verschijningsvormen voor een klimaatvriendelijke wereld strijden. Dat het de verkeerde kant op gaat met deze wereld mag duidelijk zijn. Ook dichters kunnen een bijdrage leveren aan een betere wereld waarbij de schoonheid van de taal wordt ingezet om mensen, lezers en luisteraars bewustwording bij te brengen over de staat van de wereld, en wat we er met zijn allen aan kunnen doen om tot een betere, schonere en mooiere wereld te komen. Of zoals staat te lezen in het manifest: “We willen mens en planeet verbinden en de individuele en collectieve verantwoordelijkheid versterken.”

Je zou kunnen zeggen dat dichters maar een kleine groep mensen aanspreken maar juist wanneer er steeds meer dichters dit doen, groeit de groep die aan wordt gesproken. Daarom kun je je aansluiten bij de Klimaatdichters, net zoals ik heb gedaan. Want het motto van de Klimaatdichters is: Wij schrijven de aarde niet af.

Op de website vind je verder een lijst dichtbundels, romans, theaterteksten alsook andere literaire initiatieven waarin het klimaat (of de natuur, de aarde) een grote rol speelt. Maar ook een agenda, een aankondiging van een dichtbundel vol klimaatpoëzie en een gedicht van de maand alsmede een smoelenboek van de deelnemende dichters. Als voorbeeld van wat woorden kunnen zeggen over natuur, het klimaat en het denken over hoe we daar mee om zouden moeten gaan, een nieuw gedicht van mijn hand getiteld ‘We sluiten de rivier’.

.

We sluiten de rivier

 .

We sluiten de rivieren

leggen kanalen

en waterlopen onze wil

.

Het land luistert niet, de zeeën

geven niet mee

het bos geeft zich over

aan kap en brand

maar onkruid vergaat niet

.

Staal en beton, rubber

en plastic komen uit

natuurlijke bronnen

.

Na ons volgt geen zondvloed

slechts een liefdevolle inkapseling

 

 

​

MUG 2

Een nieuwe editie

.

Nog maar een maand geleden verrasten Poetry Affairs, MUGbooks en BRRT.Graphic.Design Nederland met een nieuw poëtisch vlugschrift, een mini-magazine, een mug tussen de mastodonten, MUGzine #1 en nu is er een tweede editie.

De reacties waren enthousiast, positief en vol waardering voor dit nieuwe initiatief op de markt van poëzie magazines. MUGzine is het kleine broertje onder de magazines, letterlijk en figuurlijk. Slecht 10 bij 15 cm is dit handzame en met veel liefde en zorg gemaakte magazine.

En werd de eerste editie nog gevuld door bijdragen van de makers (https://poetryaffairs.nl/ en https://mugbookpublishing.wordpress.com/ ) voor de tweede editie hebben we dichters benaderd of ze mee wilde werken aan MUGzines. Dichter Daniël Dee, dichter Sabine Kars en dichter/kunstenaar Pieter Drift lieten ons enthousiast weten graag een bijdrage te willen leveren en zijn dan ook terug te zien en te lezen in dit nieuwe nummer.

Uiteraard is #2 gratis te downloaden via http://mugzines.nl/ en te verkrijgen op papier in een beperkte oplage van 100 stuks. Daarnaast denken we na over een cadeau versie en een vorm van abonnement maar daarover later meer.

Om alvast in de stemming te komen hier een gedicht van dichter en kunstenaar Pieter Drift, dat hij schreef voor de tentoonstelling ‘Arp: the Poetry of Forms’ georganiseerd door het Kröller-Müller-museum, en specifiek voor een multimediale poëzie-estafette. Alle gedichten zijn online te zien op https://krollermuller.nl/poezie-estafette

.

KNOOP VAN MEUDON

.

Tegenover ons een dame
schuin afgesneden
in een bosje bloemen

.

Als u’s hangen haar hoefijzers
boven de deuren van het treinstel
Een sfeertje meneertje
als de bodem van het boeket

.

De man naast haar hapt steels
een blaadje van de ruikers
Soms hinnikt hij
schraapt met zijn hoeven

.

Alles komt langs in de stiltecoupé
wij houden onze oren open

.

Op het perron in de hoek
van een zakdoek wacht een knoop
zodat we nooit zullen vergeten
waar we vandaan komen

.