Dichter op verzoek

Deel 6: Harry Man

.

Van Odile Schmidt kreeg ik onder andere de vraag om aandacht te besteden in Dichter op verzoek, aan de dichter Harry Man, omdat “haar jonge gezelschap zo weg was van hem”. Geen beter reden lijkt me dan deze.

Hoewel ik dacht dat Harry Man wellicht een Nederlandse dichter was blijkt hij uit het Verenigd Koninkrijk te komen. Daar wordt Man (1982) gezien als een jonge, eigenzinnige dichter die de grenzen van papier en podium, wetenschap en kunst op intrigerende wijze aftast.

Begonnen als spoken word dichter debuteerde hij in 2014 met ‘Lift’ waarmee hij meteen al de prestigieuze (want langst bestaande) Struga Award won. Deze prijs wordt vergeven in Macedonië.

Harry Man was Clarissa Luard Wordsworth Trust Poet in Residence in 2016 en in 2016 Hawthornden Fellow. In 2016 was hij ook nog TOAST dichter. TOAST Poetry help dichters de stap te zetten van een debuut naar een inbedding van hun werk door ze een podium te bieden en door financiële middelen te vergaren. https://toastpoetry.com/

Zijn meest recente ‘pamphlet’ zoals hij ze zelf noemt, is ‘Finders Keepers’ dat handelt over bedreigde diersoorten op de Engelse eilanden. Hij heeft dit samen gemaakt met de kunstenaar Sophie Gainsley. Man’s poëzie  werd al in vele talen vertaald.

Het gedicht ‘Ultrasound’ werd gepubliceerd in Popshot Magazine in 2012.

.

Ultrasound

.

The white artery of your spine
hovers beneath a butterfly’s ghost;

wings budding into flight
twice a second, heartbeat by heartbeat.

The isthmus of your foot kicks in the fluid –
the pressure of the sensor is ticklish.

With the end of his biro the doctor
circles your magnified hand gloved in light

and this shimmer, this afterthought of air
in the trees is the breath of your mother.

Night-blind you will fumble back
to its anthem through the clicks

of your hardening head.
This song, secret as a light switch,

is how your breathing will be.
The warmth of my wrist on your belly;

your pulse and mine in time –
the first of your strengths is to be loved.

.

Bloed

Gerrit Achterberg

.

Op de website http://www.cubra.nl/adhaans/achterberg02bloed.htm beschrijft Ad Haans een aantal gedichten van de dichter Gerrit Achterberg (1905-1962). In deze gedichten uit de bundel ‘Eiland der ziel’ uit 1939 staat onder andere het gedicht ‘In uw bloed’ waarover Haans betoogd dat het hier een sterk erotisch gedicht betreft.

Als ik het artikel lees en zijn argumentatie, ben ik sterk geneigd zijn interpretatie voor waar aan te nemen. Daarnaast is het een bijzonder fraai gedicht van Achterberg.

.

In uw bloed

.

In uw bloed moet nog het weten stromen,

dat het goed had kunnen zijn, zoals het is begonnen;

dat het nog goed kan worden onder vier ogen,

tussen vier handen en twee monden,

met de lichamen, waar het niet mee is gelogen,

dat ze als zusters lagen in elkanders armen,

terwijl zij zwoeren bij hun ademhalen,

dat zij elkanders eeuwigheden waren;

en met het andere, waarom gij neergebogen,

knielde en bad, dat het niet zou verarmen.

.

Vuur en ijs

Robert Frost

.

De Amerikaans dichter en toneelschrijver Robert Lee Frost (1874 – 1963) stierf toen ik 9 dagen oud was. Ondanks dat dit alweer ruim een halve eeuw geleden is worden zijn gedichten nog steeds gelezen en gewaardeerd. Zijn bekendste gedicht is waarschijnlijk ‘The road not taken’ (dit gedicht kun je lezen in mijn bericht van 3 juli 2012).  Zijn inspiratie haalde hij vooral uit de natuur, het weer en het landschap van New England, de streek waar hij woonde. In eenvoudig opgebouwde gedichten onderzoekt hij complexe maatschappelijke en filosofische thema’s. Frost ontving vier Pulitzer-prijzen voor Poëzie.

De Vlaamse Lepus heeft gedichten van Frost vertaald in het Nederlands (zoals hij ook vertalingen maakte van gedichten van E.E. Cummings, ook hier op dit blog te lezen). Het gedicht ‘Fire and Ice’ wil ik vandaag met jullie delen in het Engels en in de vertaling van Lepus.

.

Fire and Ice

Some say the world will end in fire,

Some say in ice.

From what I’ve tasted of desire

I hold with those who favor fire.

But if it had to perish twice,

I think I know enough of hate

To say that for destruction ice

Is also great

And would suffice.

.

Vuur en ijs

.

Men zegt dat de wereld zal vergaan in vuur,
Men zegt ook in ijs.
Naar wat ik van begeerte proefde
Ga ik akkoord met hen die kiezen voor vuur.
Als ik echter tweemaal moet vergaan,
Dan is vernietiging met ijs ook prachtig,
Want haat is machtig
En ik meen te weten
Dat het zou volstaan.

.

Luspoëzie

Versvorm

.

Op zoek naar bijzondere versvormen kwam ik de ‘Loop poem’ tegen. Luspoezie ofwel Loop Poetry is afkomstig uit Engeland en populair op Engelstalige poëzie-sites.

Het gedicht bestaat uit 20 regels, twee distichons, een kwatrijn, twee distichons, een kwatrijn en afgesloten met twee distichons.

De distichons rijmen, de kwatrijnen rijmen niet, maar vormen luspoëzie, wat inhoudt dat het laatste woord van regel 1 het beginwoord is van regel 2 en zo verder.

Op http://www.hetvrijevers.nl/  staat een mooi voorbeeld van Jaap van den Born getiteld ‘De toren’. Daarna nog een mooi Engels voorbeeld van Hellon getiteld ‘How I see you’.

.

De toren

.

De toren rijst op uit het duister

Er zweeft een zacht en vreemd gefluister

 

Op uitgesleten stenen trappen

Weerklinken doffe, holle stappen

 

Een edelvrouw, reeds lang gestorven

Gestorven door vergeefse liefde?

Liefde, door de dood gebroken

Gebroken, maar niet uitgedoofd?

 

En klinkt soms in de zomernacht

Met zachte stem haar stille klacht?

 

Zie ik daar achter de gordijnen

Een vrouwensilhouet verschijnen?

 

Voor eeuwig in de steen gevangen

Gevangen door haar hunkering

Hunkering naar wat verloren

Verloren en ongrijpbaar was?

 

Of was er haast met de facturen

En wordt er nu in overuren

 

En door een diepvriesmaal gesterkt

Hier ’s avonds laat nog doorgewerkt?

.

How I See You

.

Eyes that don’t see

see the things that you do

do you wish me to describe

describe how I see you…

.

Skin so delicate

delicate as a rose

rose that will blossom

blossom as it grows.

.

Hair moving gently

gently you tease tease…

softly whispering

whispering summer breeze.

.

Voice so melodic

melodic singing birds

birds, such sweet tunes

tunes…enchant like your words.

.

Dress…rustling

rustling tress bare

bare as leaves fall

fall, the colour of your hair.

.

Your perfume..sweet fragrance

fragrance frangipani’s bring

bring back many memories

memories of spring.

.

Yes…I am blind

blind, yet I see

see in my mind

mind you fill will glee.

.

Merwedeplein

Rotterdamse dichters

.

Op de zeer informatieve website http://www.rotterdamsedichters.nl staat “een grote, zo compleet mogelijke bloemlezing van Rotterdamse poëzie, zowel oud als nieuw”. Het idee voor deze website kwam van Daniël Dee, voormalig stadsdichter van Rotterdam. Een mooi initiatief dat navolging verdient in andere steden wat mij betreft.

Toen ik wat aan het rondneuzen was op deze website kwam ik de naam van Abdelkader Benali tegen. Nu ken ik Abdelkader als romancier en programmamaker (zo bezocht hij de bibliotheek van Maassluis en haar Nationaal Documentatiecentrum Maarten ’t Hart voor zijn boekenprogramma) maar dat hij ook poëzie schrijft wist ik niet.

Zo schreef hij ‘Gedichten voor de zomer’ (2003, deel 5 in de serie De Sandwich-reeks, onder redactie van Gerrit Komrij) en ‘Panacee’ (2006).

Om deze website wat meer bekendheid te geven en een gedicht van Abdelkader Benali te delen, hier het gedicht ‘Merwedeplein’ van zijn hand.

.

Merwedeplein

loop ik

een Japanse pelgrim die niet weet

niet weet wat hij mist niet weet wat

hij zoekt niet weet wat hij gaat vinden niet weet

wat hij weet niet weet wat hij doet niet weet wat hij

voelt niet weet wat hij denkt niet weet wat hij

onder de wolken zonder paraplu

want de pelgrim is een beetje dom op pad gegaan

naar het Merwedeplein waar een meisje gelukkig

was

geluk is samenvallen met je leeftijd

een kind onder de kinderen zijn en van het gemis

niets weten draait de pelgrim zich om want het regent

nu wel heel erg hard en de regen doet wat hij niet

moet doen steeds harder eigenlijk op deze miezerige

dag waar alleen maar heel verveelde mensen verdwaalde

mensen eenzame mensen en geesten naar buiten gaan

.

Feit of fictie

Florimond Wassenaar

.

Bij het opruimen van mijn kast kwam ik de ‘Dichtkunstkrant 2016’ tegen. Deze krant verschijnt 1 keer per jaar, rond de poëzieweek. In deze krant staat een gedicht van Florimond Wassenaar (1970) redactielid en mede initiator van de Dichtkunstkrant. Wassenaar draagt maandelijks een gedicht voor op Bluesradio te Amsterdam (stads FM) en publiceert die op zijn blog ‘de vierde zaterdag’. Hij publiceerde onder andere in Awater/Tortuca, De Gids en Parmentier.

Het gedicht van zijn hand dat in de Dichtkunstkrant verscheen viel me op door het actuele thema. Op 22 oktober 2015 vermoordde een Zweedse man, verkleed als Darth Vader, een kind en een leraar op een Zweedse school. Aanvankelijk dachten de kinderen dat het hier een verkleedpartij betrof, tot de dader daadwerkelijk zijn zwaard gebruikte. Feit en fictie. In een tijd waarin feiten en fictie nogal eens verward worden (nep nieuws) wilde ik dit gedicht hier doorplaatsen.

.

Feit of fictie

.

Darth Vader ging eerst op de foto

het was een tijdje gezellig met hem op school

uiteindelijk bleek dat niets dat hij deed, leek

op gewoon een man in een zwarte jurk

met een zwaard, gekleed voor een feest

Darth vader staat bekend

als het goede

dat zich tot het kwade heeft gewend

vanwege woede om een zeker verraad

heeft wantrouwen hem een masker opgezet

de kinderen in de klas

zagen een man in een zwarte jurk

met een zwaard, gekleed voor een feest

tot hij één van hen aan zijn degen reeg

ook een tweede, al beter wetend

ontkwam niet levend

.

vanochtend voordat ik ging bidden

zag ik een vrouw met een kinderwagen

er hing een tros bananen aan het stuur

ze was blond, had blauwe ogen

ze keek me bezorgd aan

haar kind sprak brabbeltaal naar de lucht

die niet eens zo donker was

de zon zelfs wilde komen

toch zijn we met een grote boog

om elkaar heen gelopen

.

                                           Kunst: Hamid El Kanbouhi

Verstop een gedicht

Jeugd & Poëzie VZW

.

De VZW (Vereniging Zonder Winstoogmerk, te vergelijken met wat wij een stichting noemen) Jeugd & Poëzie, heeft op haar website http://www.jeugdenpoezie.be/ een bijzonder nieuw initiatief gelanceerd rond Gedichtendag 2017. Op 26 januari aanstaande is het Nationale Gedichtendag, het begin van de Poëzieweek (ook in België) en omdat het thema van dit jaar humor is, wilde Jeugd & Poëzie dit keer een lach op de gezichten van mensen toveren.

Hoe willen ze dat gaan doen?

Verstop dan minstens één gedicht in je omgeving voor 26 januari. Bezorg via carlien@jeugdenpoezie.be een foto van het verstopte gedicht en een cryptische omschrijving van de vindplaats (stad + tips). Zij delen jouw foto via hun kanalen zodat hij door anderen gevonden kan worden! Zorg ook voor een begeleidend tekstje bij elk gedicht dat je verstopt zodat de gelukkige vinders weten wat ze gevonden hebben.

Ook voor als je geen idee hebt welk gedicht je zou kunnen verstoppen heeft men een oplossing. Op de website staan onder het kopje SOET een aantal voorbeelden die je kunt downloaden. SOET is een poëziewedstrijd voor ‘jeugd’ tot 30 jaar. De eerste en derde prijs winnende gedichten kun je vandaar gebruiken of een voorbeeld waarop je je eigen gedicht kan plaatsen. Hieronder het voorbeeld van de eerste prijswinnaar Stan Cornil met als titel ‘Dichterlijke saaaiheid’.

.

 

 

 

 

Pretpark Poëzie

Ted van Lieshout

.

In 2015 december begon Ted van Lieshout ‘Pretpark poëzie’, een online magazine met poëzie voor kinderen en volwassenen. Hij riep mensen op om gedichten in te zenden voor een online magazine. Het idee achter Pretpark poëzie was dat er voortdurend gedichten aan toegevoegd konden worden, zodat het uiteindelijk een magazine vol gedichten zou worden. Omdat er vanaf het begin veel meer gedichten werden ingezonden dan er konden worden geplaatst moest men al meteen gaan selecteren.

Op Gedichtendag 2016 (in januari) verscheen deel 1 van Pretpark Poëzie en nu, ditzelfde jaar is men al aan deel 6 toe (verschijnt eind november). Pretpark Poëzie is er voor alle leeftijden maar er wordt in het selectieproces natuurlijk wel rekening gehouden met de leeftijd van de inzenders.

Het magazine (deel 2) is een feest om te lezen. Van gevestigde dichters tot heel onbekend, van poëzie van een 9 jarig meisje tot SMS poëzie. Prachtig vormgegeven is  Pretpark Poëzie een plezier om te lezen en door te bladeren.

De tweede aflevering van dit magazine is hier https://issuu.com/tedvanlieshout/docs/pp2  te lezen en bekijken. Meer informatie staat op http://pretparkpoezie.nl/

Uit deze tweede editie het gedicht van Annie van Gansewinkel ‘Geen weg terug’.

.

Geen weg terug

.

Ik keer op mijn schreden

en zoek mijn sporen.

De weg terug is

nooit meer hetzelfde,

mijn voetstappen

staan achterstevoren.

.

 

 

Gratis poëzie

Op internet en als E-book

.

Ik schreef al eens over de fijne app Muze, de app die je maandelijks nieuwe gratis gedichten biedt op je telefoon of tablet. Maar er zijn meer mogelijkheden om gratis poëzie tot je te nemen. Natuurlijk gaat er niets boven het bezitten of het lezen van een dichtbundel van papier maar het moet gezegd, tegenwoordig zijn er zoveel meer mogelijkheden om poëzie tot je te nemen.

Zo biedt de digitale bibliotheek van Nederland (waartoe je gratis toegang hebt als je lid van de bibliotheek bent) een keur aan dichtbundels die je kunt lenen en lezen vanaf je telefoon, tablet of pc. En waar deze (leen) variant ophoudt gaan andere diensten verder. Zo is er de prachtige website gedichten.nl waar een keur aan gedichten staat te lezen van bekende en onbekende dichters.

Waar ik vandaag echter op wil wijzen zijn de wesbites waar gratis poëziebundel in E-book formaat worden aangeboden. Ook ik heb inmiddels twee (kleine) dichtbundels gepubliceerd op E-book formaat en deze zijn behalve via deze website ook te downloaden van de website http://ebook.gratis-downloaden.nu/2016-03-30/xx-xy-liefdesgedichten of via http://ebook.gratis-downloaden.nu/2014-07-23/winterpijn

Maar er zijn er meer. Als je googled op gratis E-books kom je er vast en zeker nog meer tegen. De kwaliteit en het aanbod is wisselend maar voor de poëzieliefhebber met een kleine beurs is dit zeer de moeite waard.

 

Memopoezie.org

Poëzie op post-it blaadjes

.

Op 10 oktober 2012 schreef ik over een nieuw fenomeen; Memopoëzie. Naar aanleiding van een andere uiting van poëzie namelijk post-it poëzie wat eigenlijk min of meer hetzelfde is. Je schrijft een (kort) gedicht op een post-it velletje (maar dat mag ook een andere vorm van memo-papiertje zijn) en laat dat ergens achter als verrassing voor de lezer die dat gedicht tegen komt.

Jarenlang hing het voorbeeld dat ik schreef in de poëziehoek van mijn bibliotheek. Ik was hem al bijna vergeten totdat we afgelopen maand gingen herinrichten, toen kwam hij weer boven water.

Grappig genoeg werd ik deze week gewezen op het feit dat de website waar ik destijds over schreef een ander adres had gekregen (namelijk memopoezie.org). Ik heb daar nu een inlog van en het is zeer de moeite waard om een te kijken welke poëzie er al gedeeld is via memo-papiertjes.

Hier mijn gedichtje van destijds en een voorbeeld van de nieuwe website.

.

Moeilijk gesprek

Je laat je vragen

Voorafgaan door gezucht

 

Mijn antwoorden

Zijn te zwaar

Om je lucht te geven

 

Laat ons maar in stilte

Naar elkaar glimlachen

.

Dit voorbeeld van de website is van Zomervogel:

 

 

                                                                                  Huiswerk

Langzaam knoopt de beul

de strop van Engelse en Franse

                                                                                  woorden op;

mijn benen bungelen nog zacht

terwijl Facebook daar beneden

spottend lacht.

.