De dingen zijn veranderd

Bob Dylan

.

Toen zanger en muzikant Bob Dylan in 2016 de Nobelprijs voor de literatuur werd toegekend was dat reden tot veel discussies. Sommige schrijvers en dichters vonden het een klap in het gezicht van echte schrijvers en andere vonden het zeer terecht dat de zanger en liedjesschrijver deze prijs kreeg om het poëtische gehalte van zijn songs. Ik ken persoonlijk iemand, Alja Spaan, die heel blij was toen Dylan de prijs kreeg, en zij was zeker niet de enige.

Hoe het ook zij, iedereen is het wel over eens dat Dylans teksten een grote poëtische kracht hebben. In 2000 maakte Dylan het album ‘Wonderboys’ muziek bij de gelijknamige film waarvoor hij genomineerd werd voor de Grammy Award voor Best Rock Voacal Performance. Op dit album staat het nummer ‘Things have changed’. Beoordeel zelf of je de tekst poëtisch vindt of niet.

.

Things Have Changed

.

A worried man with a worried mind
No one in front of me and nothing behind
There’s a woman on my lap and she’s drinking champagne
Got white skin, got assassin’s eyes
I’m looking up into the sapphire tinted skies
I’m well dressed, waiting on the last train

.

Standing on the gallows with my head in a noose
Any minute now I’m expecting all hell to break loose

.

People are crazy and times are strange
I’m locked in tight, I’m out of range
I used to care, but things have changed

.

This place ain’t doing me any good
I’m in the wrong town, I should be in Hollywood
Just for a second there I thought I saw something move
Gonna take dancing lessons do the jitterbug rag
Ain’t no shortcuts, gonna dress in drag
Only a fool in here would think he’s got anything to prove

.

Lotta water under the bridge, lotta other stuff too
Don’t get up gentlemen, I’m only passing through

.

People are crazy and times are strange
I’m locked in tight, I’m out of range
I used to care, but things have changed

.

I’ve been walking forty miles of bad road
If the bible is right, the world will explode
I’ve been trying to get as far away from myself as I can
Some things are too hot to touch
The human mind can only stand so much
You can’t win with a losing hand

.

Feel like falling in love with the first woman I meet
Putting her in a wheel barrow and wheeling her down the street

.

People are crazy and times are strange
I’m locked in tight, I’m out of range
I used to care, but things have changed

.

I hurt easy, I just don’t show it
You can hurt someone and not even know it
The next sixty seconds could be like an eternity
Gonna get lowdown, gonna fly high
All the truth in the world adds up to one big lie
I’m love with a woman who don’t even appeal to me

.

Mr. Jinx and Miss Lucy, they jumped in the lake
I’m not that eager to make a mistake

.

People are crazy and times are strange
I’m locked in tight, I’m out of range
I used to care, but things have changed

.

Altijd vers verlangen

Margaret Bennet

.

Via dichtersvriend Hervé Deleu kreeg ik de tip om eens contact te zoeken met Margaret Bennet uit Namibië. Margaret Bennet is radiopresentator en ze maakt een programma over poëzie en muziek en is daarnaast dichter. Ik stel me zo voor dat ze dat doet op de manier zoals Sabine Kars en Mas Papo dat deden in Zutphen https://woutervanheiningen.wordpress.com/2017/10/21/bibliothecarissen-poezie-en-muziek/ .

Het radioprogramma bestrijkt poëzie in het Afrikaans, het Nederlands en het Engels.

Ze schreef me dat ze meer dan 1500 gedichten heeft geschreven en dat ze graag contact wil leggen met Europese dichters (zoals Hervé bijvoorbeeld).

Haar werk is te lezen op een Facebookgroep met de naam https://www.facebook.com/groups/711659895923053/  Dit is een privégroep dus als je ze wil kunnen lezen dan moet je even vragen om lid te worden.

Ik heb alvast een gedicht van Margaret van haar pagina genomen om met jullie te delen. Het gedicht ‘Altijd vars verlange’ of in het Nederlands ‘Altijd vers verlangen’ kun je hieronder lezen.

.

Altyd vars verlange

.

dis dae soos vandag

wat ek verstaan van

– alkoholisme –

bottels vol nagmaalwyn

en dié tipe goed ..

die lewe sny aardkors

gemors …

– ewenaar afgrond diep –

deur die psige van

jou geloof ..

en spoeg jou geelskuim

– jellievis vierkante –

op die strand van vergaan

terwyl jy dáár bid

vir springgety …

ja,

vandag,

kan ek net bloedvloei-desperaat

vasklou,

aan die alomteenwoordigheid,

van net EEN wat verstaan,

die Heelal-Dirigent,

wat wéét

van alkohol dae …

– dit reeds oorwin het –

namens my …

.

Altijd vers verlangen

.

Het zijn dagen als vandaag

waar ik begrip voor heb

– alcoholisme –

flessen vol nagmaalwyn

en dit soort dingen..

Het leven snijdt aardecors

rotzooi…

– evenaar afgrond diep –

door de psychologie van

jouw geloof..

en spuug je gele schuim

– kwallen sqft –

Op het strand van vergaan

terwijl je daar aan het bidden bent

Voor de lente tij…

ja ja ja ja hoor

vandaag,

Kan ik gewoon wanhopig doorbloeden

zielig,

naar de alompresence,

van slechts iemand die het begrijpt,

het universum dirigent,

Wat weet je ervan?

van alcohol dagen…

– heb het al veroverd –

namens mij…

.

Black rage

Lauryn Hill

.

Nu de discussie rondom discriminatie en racisme steeds luider en vaker wordt gevoerd in de Verenigde Staten maar ook in Nederland en in heel veel landen ter wereld, worden er ook steeds meer (protest) liederen geschreven over dit onderwerp. Op de website https://www.cleveland.com/entertainment/2016/07/black_lives_matter_25_songs_th.html staan 25 songs ‘that embody the movement. Songs door bekende en minder bekende artiesten, van rap, hiphop, soul naar pop maar allemaal met dezelfde belangrijke boodschap; racisme en discriminatie moet stoppen.

Onder deze artiesten ook Lauren Hill (1975) de Amerikaanse hip-hop artiest en actrice. Hill werd in 2003 bekend als activiste toen ze kritiek uitte op de Katholieke kerk toen bekend werd dat er op grote schaal door priesters minderjarige jongens seksueel waren mishandeld en ze de kerk opriep spijt te betuigen (wat ze nooit hebben gedaan).

In het nummer ‘Black rage’ legt ze uit waar de woede vandaan komt, en dat racisme, discriminatie, en erger in zoveel aspecten van de levens van zwarte Amerikanen voorkomt.

.

Black Rage

.

Black rage is founded on two-thirds a person
Raping and beatings and suffering that worsens
Black human packages tied up in strings
Black rage can come from all these kinds of things.Black rage is founded on blatant denial,
sweet economics, subsistent survival,
deafening silence and social control,
black rage is found in all forms in the soul,When the dog bites, when the bee stings, when I’m feeling sad,
I simply remember all these kinds of things, and then I don’t fear so badBlack rage is founded who fed us self hatred
Lies and abuse while we waited and waited
Spiritual treason
This grid and it’s cages
Black rage was founded on these kinds of thingsBlack rage is founded on dreaming and draining
Threatening your freedom
To stop your complaining
Poisoning your water
While they say it’s raining
Then call you mad
For complaining, complaining
Old time bureaucracy
Drugging the youth
Black rage is founded on blocking the truth
Murder and crime
Compromise and distortion
Sacrifice, sacrifice
Who makes this fortune?
Greed, falsely called progress
Such human contortion
Black rage is founded on these kinds of things

So when the dog bites
And the bee stings
And I’m feeling mad
I simply remember all these kinds of things
And then I don’t fear so bad

Free enterprise
Is it myth or illusion
Forcing you back into purposed confusion
Black human trafficking
Or blood transfusion
Black rage is founded on these kinds of things
Victims of violence
Both psyche and body
Life out of context IS living ungodly
Politics, politics
Greed falsely called wealth
Black rage is founded on denying of self
Black human packages
Tied and subsistence
Having to justify your very existence
Try if you must
But you can’t have my soul
Black rage is founded on ungodly control
So when the dog bites
And the beatings
And I’m feeling so sad
I simply remember all these kinds of things
And then I don’t feel so bad

.

Kitty Kitty

De Staat

.

Nu de Verenigde Staten onder leiding van de ‘Orange entertainer’ langzaam aan in een politiestaat verandert, het racisme aldaar opnieuw zijn smerige gezicht laat zien en er blijkbaar vanuit de huidige leiders geen enkel antwoord is te geven op de terechte zorgen en boosheid van een groot deel van de bevolking moest ik denken aan een nummer van De Staat, getiteld ‘Kitty Kitty’. In dit nummer wordt op bijzondere maar niet te verstane wijze een portret geschetst van de president van (wat ze zelf nog steeds noemen) de grootste democratie ter wereld (al kun je daar op vele vlakken al ernstig je vraagtekens bij zetten).

Omdat het gewoon een goed nummer is met een tekst die er zijn mag, waarin in een paar coupletten de strategie van de populist haarfijn wordt blootgelegd en de clip met de muziek waarin de polarisatie een gezicht krijgt. Terecht  kreeg deze clip in 2019 de prijs voor Best Rock Video International tijdens de UK Music Video Awards.

.

Kitty Kitty

.

Big deal maker
Orange entertainer
Swamp it up gator
Gang of undertakers
Make the new news faker
Swear me in, hater

.

Here is the strategy
We begin with comedy
Make ‘em feel, make ‘em feel real
Sing that simple melody

.

We’ll be the remedy
Cold rogue gone family

.

Make ‘em feel, make ‘em feel real
Fuck up the facts, fuck up the facts

.

Fo-low the tweeter
The Breitbart news leader
The great white preacher
Third world leecher
Grab the gut feature
Shot your teacher

.

Long live the enemy
Kitty kitty, the fantasy
Make a deal, make ‘em feel real
Kitty cat catch of reality

.

We’ll be the remedy
Cold rouge gone family
Make ‘em feel, make ‘em feel real
Fuck up the facts, fuck up the facts

.

I rub the lamp easy
The people’s choice genie
I get on top, see me

.

I got me stone easy
I got the people needy
Just swear me in, feed me

.

Long Live the enemy
Kitty Kitty, the fantasy
Make ‘em feel, make ‘em feel real
Sing that simple melody

.

I am the remedy
I am reality
Eat it up, eat it all up.

.

 

Isolatie

Joy Division

.

Afgelopen maandag stond in een klein stukje in de Volkskrant een stukje over Joy Division en hun nummer ‘Isolation’.  Omdat de titel van dit lied zo goed aansluit bij de situatie waarin veel mensen zich momenteel bevinden (isolatie) en omdat, hoewel het onderwerp en de tekst niet echt vrolijk zijn, het einde van de tekst toch hoopvol klinkt.

Joy Division was een Britse postpunkgroep die veel invloed had op latere gothic- en newwavebands. Vooral zanger Ian Curtis geldt nog steeds als een rocklegende. De naam ‘Joy Division’ kwam uit het boek ‘The House of Dolls’ van Karol Cetinsky en verwijst naar een plaats in nazi-concentratiekampen waar de gevangenen zich moesten prostitueren voor de machthebbers.

Het nummer ‘Isolation’ komt van hun LP ‘Closer’ uit 1980 dat uit kwam vlak na de dood van frontman Ian Curtis. Op dit album staat ook hun grootste hit ‘Love Will Tear Us Apart’.

.

Isolation

.

In fear every day, every evening
He calls her aloud from above
Carefully watched for a reason
Painstaking devotion and love
Surrendered to self preservation
From others who care for themselves
A blindness that touches perfection
But hurts just like anything else
.
Isolation, isolation, isolation
.
Mother I tried please believe me
I’m doing the best that I can
I’m ashamed of the things I’ve been put through
I’m ashamed of the person I am
.
Isolation, isolation, isolation
.
But if you could just see the beauty
These things I could never describe
These pleasures a wayward distraction
This is my one lucky prize

.

Lana Del Rey

Spoken word poëzie

Lana Del Rey is de artiestennaam van Elizabeth Woolridge Grant (1985). Del Rey is een Amerikaans singer–songwriter en model. Haar muziek is vooral gekend voor de glamour en melancholische stijl en de vele verwijzingen naar de de popcultuur in de jaren vijftig en zestig in Amerika. is bezig met een spoken word album.

Enige tijd geleden kondigden zij aan dat ze een spoken word album wilde gaan maken. Dat album, ‘Voilet’ stond aanvankelijk gepland voor december 2019, maar plots verschoof de releasedatum 4 januari en daarna naar nog later. Tijdens de Grammy awrads uitreiking vertelde ze over haar plannen om een Spoken Word album uit te brengen.

Lana Del Rey dropt haar plaatjes als het haar uitkomt en dat siert haar. Al zou in dit concrete geval een inbraak in haar huis en de bijhorende verwarring aan de basis liggen van het voortdurend verplaatsen van de releasedatum. Lana Del Rey wordt gestuurd door instinct en drama.

Het is dus nog even afwachten.  In afwachting van meer auditief poëzieplezier, alvast dit Lana Del Rey stuk dat ze op YouTube plaatste.

Londen roept

Brexit

.

Op de dag dat de Brexit een feit is hoor ik op de radio dat er in Groot-Brittannië onder met name de jongeren een zelfde sentiment heerst als destijds in de jaren ’80 toen Margareth Thatcher aan het bewind was. Ook toen waren het met name de jongeren die zich afzetten tegen de keuzes die gemaakt werden door de heersende politieke stroming. Dat resulteerde in dichters (o.a. Linton Kwesi Johnson), en musici (o.a. The Clash en UB40) die zich in hun teksten afzetten tegen de machthebbers.

Een van de belangrijkste nummers uit die tijd, die nu ook weer heel actueel is, is ‘London Calling’ van The Clash. Een band die punkrock maakte en die opviel door hun sterke geëngageerde teksten die met dit nummer maar ook met het album ‘Sandinista’ en later ‘Combat Rock’ duidelijk stelling nam.

De tekst van ‘London Calling’ is op dit moment nog net zo actueel onder een groot deel van de bevolking van Groot-Brittannië als het was eind jaren ’70 ten  tijde van Thatcher. Daarom hier de tekst en de videoclip op de dag van de Brexit.

.

London Calling

.
London calling to the faraway towns
Now war is declared and battle come down
London calling to the underworld
Come outta’ the cupboard, ya’ boys and girls
London calling, now don’t look to us
Phony Beatlemania has bitten the dust
London calling, see we ain’t got no swing
‘Cept for the ring of that truncheon thing
.
The ice age is coming, the sun’s zoomin’ in
Meltdown expected, the wheat is growin’ thin
Engines stop running, but I have no fear
Cause London is drownin’, I, live by the river
.
(London calling) to the imitation zone
Forget it, brother, you can go it alone
London calling to the zombies of death
Quit holdin’ out and draw another breath
London calling and I don’t want to shout
But while we were talking I saw you noddin’ out
London calling, see we ain’t got no high
‘Cept for that one with the yellowy eyes

.The ice age is coming, the sun’s zoomin’ in
Engines stop running, the wheat is growin’ thin
A nuclear error, but I have no fear
Cause London is drowning, I, I live by the river

The ice age is coming, the sun’s zoomin’ in
Engines stop running, the wheat is growin’ thin
A nuclear error, but I have no fear
Cause London is drowning, I, I live by the river

Now get this

(London calling), yes, I was there, too
And ya’ know what they said? Well, some of it was true!
(London calling) at the top of the dial
And after all this, won’t you give me a smile?
(London calling)

I never felt so much alike alike alike

.

De kapitein (deel II)

Acda en de Munnik

.

In 1998 brengen Thomas Acda en Paul de Munnik de CD ‘Naar huis’ uit. Op deze CD staat het nummer ‘De kapitein’. In 2000 verschijnt de CD ‘Hier zijn’ met daarop ‘De kapitein deel II’en dat nummer wordt een grote hit, waarbij bij iedereen vooral de regel ‘CD van jou, CD van mij, CD van ons allebei, maar gekregen van mijn moeder, van mijn moeder dus van mij’ zich herinnert. Het nummer ‘De kapitein deel II’ staat weer volop in de belangstelling door het programma ‘De beste zangers van Nederland’ maar eerlijk gezegd vind ik het eerste deel ‘De kapitein’ qua tekst veel mooier en poëtischer. Dit nummer gaat over een relatie waar alles in orde is, ondanks alle problemen om het stel heen waarover dit nummer gaat. Omdat dit nummer minder bekend is kun je het hier nalezen en zelf je mening bepalen.

.

De kapitein

.

Aan stuurboord liggen kapers, lief
En aan bakboord zwemmen haaien
Maar ik hou vannacht het roer wel recht
De nacht deint als een zee rustig om me heen
En ik weet precies waarheen we gaan
Want ik ben de kapitein
Dit huis is mijn kajuit
En het schip kan alleen nog maar vooruit

.

De zee
De nacht ligt glad
Probleemloos voor me uit
En de verwachtingen zijn eindelijk eens goed
Vannacht een keer geen regen
Vannacht een keer geen storm
Eindelijk een nacht zoals het moet

.

Maar aan stuurboord liggen kapers lief
En aan bakboord zwemmen haaien

.

En ik fluister lieve woorden
En ik kus je tranen weg
En ik vertel je van de liefde
Geloof me als ik zeg
Dat alles goed is
Ga maar rustig slapen
Want ik ben de kapitein
En wie de kapitein is,
Die houdt de wacht
We gaan nog niet ten onder
Ze hebben ons niet zomaar
We zullen echt nog niet vergaan, echt nog niet vergaan, vannacht

.

Maar aan stuurboord liggen kapers lief
En aan bakboord zwemmen haaien

.

En ik weet wel dat ze loeren, maar ik kan ze toch niet zien
dus wat zou ik mij daar nou druk om maken
de bodem is nog heel en de zeilen doen het nog
wie of wat zou ons nou kunnen raken?

.

Aan stuurboord liggen kapers lief
Klaar voor het gevecht
En aan bakboord zwemmen haaien
Maar ik hou vannacht het roer wel recht

.

.

Nothing But Thieves

Die ene zin

.

Gedichten en liedjes kunnen je soms op een verkeerd been zetten. Zo kan in een gedicht of een liedtekst soms één zin het verschil maken tussen waarover je denkt dat het gaat en waarover het werkelijk gaat. In het nummer ‘Afterlife’ van de Engelse band Nothing But Thieves is dit het geval. Ik beluister de cd ‘Broken Machine’ uit 2017 al een tijdje en ik was steeds in de veronderstelling dat de zin  ’It was only ever you’ ging over die ene liefde in het leven van de zanger. Toen ik de liedtekst echter las bleek het te gaan om die ene grote liefde die hij juist nooit had gehad. En de zin ‘O God, I don’t think I could do two’ verwees naar het feit dat hij niet nog een leven aan kon, wetende dat zij niet de van hem zou zijn.

Daarbij is het een prachtig nummer dus reden genoeg om hem met jullie te delen.

.

Afterlife

.

Oh, what a terrible thought
‘Cause I’ve lived without you once before
We don’t, we don’t have to do this again
Please don’t, please don’t make me start this again

.

And oh my love
Your beauty will consume me in the end

.

It was only ever you
It was only ever you
My baby, it feels like a lifetime
Oh God, I don’t think I could do two

.

Afterlife
You can tell your God he can keep his salvation
And if you like, the angels can fly into the sun
We don’t, we don’t have to do this again
Please don’t, please don’t make me start this again

.

It was only ever you
It was only ever you
My baby, it feels like a lifetime
Oh God, I don’t think I could do two

.

My soul…

.

.

Slaapliedje

Gert Vlok Nel

.

Al eerder schreef ik over de Zuid Afrikaanse dichter/troubadour Gert Vlok Nel (1963). Naast twee muziekalbums schreef Gert Vlok Nel één dichtbundel. De bundel ‘Om te lewe is onnatuurlik – Eenvoudige spoorwegstories’ bevat een aantal persoonlijke gedichten, waarvoor hij de Ingrid Jonkerprijs kreeg. Maar ondanks die ene bundel vond Gerrit Komrij zijn poëzie belangrijk genoeg en hij nam dan ook niet minder dan 8 van Vlok Nel’s gedichten op in zijn gedichtenbundel ‘De Afrikaanse poëzie in 1000 en enige gedichten’.

Gert Vlok Nel is een bijzonder mens, verlegen en bescheiden. De Zuid Afrikaanse liedjeszanger Riku Lätti schreef over hem: “Weinig mensen weten dat die liedjes, waarvan er veel door mainstream artiesten bekend zijn geworden, zijn geschreven door de mediaschuwe Gert Vlok Nel. Gert Vlok Nel is bij een select publiek in betrekkelijk korte tijd uitgegroeid tot een cultfiguur. Er hangt een geheimzinnig aura rondom deze zanger, wat er toe leidt dat zijn zeer weinige optredens gewoonlijk stampvol zitten met fanatieke fans die elk woord kunnen meezingen. Als er een prijs was voor vreemdste en ongenaakbaarste artiest van Zuid Afrika dan zou Gert Vlok Nel beslist als eerste in aanmerking komen. Zijn bijzondere en unieke schrijfstijl raakt je diep van binnen en bezorgt je telkens weer kippenvel. Kortom, je moet hem gaan zien als je de kans krijgt.”

De laatste keer dat Gert Vlok Nel Nederland aandeed was in 2018. Van zijn album ‘Beaufort-Wes se beautiful woorde’ het lied/gedicht ‘Hillside lullaby’ en in vertaling van Robert Dorsman ‘Hillside slaapliedje’.

.

Hillside lullaby

.

Ek bly hier in die dorp waar die treine fluit
& die sjanters nag na nag die treine op
Spore skuif
& ek is heel allright
Onthou die dag toe jy by my sou bly…
Hoe het ons storie toe verder verloop?
Treine wat sjant, treine wat bly
Treine wat altyd hier in kringe ry

.
Droom van my & laat my vry vannag
.
Vanoggend vroeg was daar ’n harde slag
Onder by die kant van die railwaybrug
Maar als was heel allright
Dit is net dat ek so na jou verlang
& in die meantime maak alles my bang
Al my woorde lê leeg in my hand
Want my hart slaap by jou waar die treine
Sjant
.
Droom van my & laat my vry vannag

.

Hillside slaapliedje

.
Ik woon hier in het dorp waar de treinen fluiten
& de rangeerders nacht na nacht treinen op
Sporen zetten
& met mij gaat het heel goed
Weet je nog de dag dat je bij mij zou blijven…
Hoe is ons verhaal toen verder verlopen?
Rangerende treinen. treinen die blijven
Treinen die hier altijd in kringetjes rond blijven rijden

.

Droom van mij en laat me vrij vannacht
.
Vanochtend vroeg was er een harde klap
Daar onder aan de kant van de spoorbrug
Maar er was helemaal niks aan de hand
Het is alleen dat ik zo naar je verlang
& ondertussen maakt alles me bang
Al mijn woorden liggen leeg in mijn hand
Want mijn hart slaapt bij jou waar de treinen
Rangeren

.
Droom van mij en laat me vrij vannacht

.