.
Op zaterdag 20 en zondag 21 mei is het Fête de la nature. Fête de la Nature is het grootste grassroots natuurfestival van Nederland. Hierbij wordt iedereen uitgenodigd om eind mei samen de natuur te beleven, van wilde natuur tot stadspark. Fête de la Nature is een gratis en open festival.
Zo ook in Den Haag waar ik samen met Jaap Montagne zal gaan voordragen muzikaal begeleid door Bregje Sanne Lacourt en TeeBrown and friends. De laatste ken ik nog van gezamenlijke optredens tijdens het Dichter bij de bar festival in Delft in 2014. Dit mini festival van de natuur en cultuur vindt plaats op zaterdag 20 mei bij Pluk! aan de Loosduinsehoofdstraat 1184a in Den Haag van 12.00 tot 17.00 uur. Voor het volledige programma kijk je op: http://fetedelanature.nl/ik-vier-mee/cultuur/1237-natuurpodium-3-pluk
.
Van Jaap Montagne het gedicht ‘Voedselbank blues’. In september 2016 werd dit gedicht van oud stadsdichter van Leiden en vrijwilliger bij de voedselbank aldaar Jaap Montagne onthuld in de Voedselbank van Leiden als muurgedicht.
.
Voedselbank blues
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
al die vrijwilligers daar aan het werk
bakken wassen, bakken vullen
houdbaarheidsdatum controleren
stoere chauffeurs die het transporteren
appels, meloenen, paprika’s, peren
rekken vol met gratis kleren
en niet te vergeten, Dress for Succes
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
al die hulpbehoevende personen
doperwtjes, penen, kolen en bonen
leveranciers dank, dank, dank
bij de mensen weer brood op de plank
brood van van Kempen,
brood van van Maanen
wit brood, bruin brood,
krentenbrood brood met diverse granen.
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
over groente en fruit van Jacob de Mooij
de maaltijden van Eetgemak, of Zorgboodschap
Penencentrum, Horecavo
iedereen die bijdraagt bij aan een positief saldo
voor een gezonde maaltijd elke dag
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
vrijwilligers rennen heen en weer
met blikjes potjes flessen tassen zakken bakken
alles natuurlijk veilig en schoon geregisseerd
zo hoort dat als je bent gecertificeerd
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
hulde aan alle vrijgevige donoren
en aan alle coördinatoren
die steeds weer nieuwe bronnen aanboren
en bij intake alle trieste verhalen aanhoren
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
want hier in de Willem Barentszstraat
voelen de mensen zich thuis
in dit hartverwarmende huis
met overvloedige vries en koel cel
en een kluis ondoordringbaar voor iedere muis
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
waar zestig medewerkers gratis en voor niets
klaarstaan om andere te helpen
klanten met maaltijden de overstelpen
om het leven van de minderbedeelden te verlichten
een bank zonder rente plichten
de bonus is een dankbare gulle lach
iedere week weer op donderdag
.
De voedselbank de voedselbank
daar wordt goed geboerd
De voedselbank de voedselbank
menig gesprek wordt er over gevoerd
tien jaar lang gebeurt het hier
tien jaar lang met veel plezier
tien jaar lang de Voedselbank
daar wordt goed geboerd.
.
.
In de dichtkunst is de hymne een ietwat vergeten vorm. De Hymne is een verheven lofzang op een bepaald onderwerp (zoals een land, God of een godheid, of een gebeurtenis zoals de Olympische Spelen). Hymnen kunnen zowel wereldlijk als geestelijk van aard zijn. In de christelijke traditie is het zingen van hymnen een vast onderdeel van de liturgie. Het zingen van hymnen is de vroegst gedocumenteerde muzikale activiteit in de christelijke kerk. Van alle bekende hymnen is ‘Amazing Grace’ misschien wel de bekendste in het Engels taalgebied.
Wat veel mensen denk ik niet weten en wat mij in ieder geval verraste was dat ‘Amazing Grace’ is een christelijke hymne is, die al in 1772 werd geschreven door de Engelsman John Newton. Het lied is door diverse bekende muzikanten gebruikt, onder wie ook vele Amerikaanse zangers en zangeressen. Voorbeelden zijn Elvis Presley, Johnny Cash, Aretha Franklin en Willie Nelson. In Nederland werd het nummer op de plaat gezet door Mieke Telkamp en André Rieu.
Oorspronkelijk werd ‘Amazing Grace’ op allerlei verschillende melodieën gezongen. Pas in 1835 werd de tekst door William Walker in zijn liedboek ‘Southern Harmony’ gekoppeld aan de huidige melodie, een traditionele melodie genaamd ‘New Britain’. Deze melodie werd wereldbekend, en wordt vooral veel gespeeld op doedelzakken. Het wordt wel gezien als het volkslied van de Cherokee, omdat zij dit zongen bij hun begrafenissen.
Persoonlijk heb ik een voorkeur voor de versie van Aretha Franklin omdat zij als soul en gospelzangeres als geen anders de tekst vanuit het hart zingt.
.
Amazing Grace
.
Van het dubbelalbum ‘Gospel greats’ uit 1972 van Aretha Franklin haar uitvoering (waarop ook haar vader Reverend C.L. Franklin nog is te horen) van Youtube.
.
.
Zanger Alex Roeka werd geboren als Alex van Mourik. Hij studeerde psychologie, maar besloot na zijn kandidaatsexamen de grote vaart op te gaan. Tijdens een van zijn reizen langs Zuid-Europa en West-Afrika ontdekte hij de Portugese fadozangeres Farouka, waaraan hij zijn artiestennaam Alex Roeka ontleende.
Hij begon midden jaren negentig, liederen te schrijven en op te treden. Hij nam een demo op, die hij Jacques Klöters toestuurde, die het op de radio begon te draaien. Klöters bracht hem ook in contact met een platenmaatschappij. Zijn debuut-cd kwam in 1996 uit: ‘Zee van onrust’.
Drie jaar later won hij de Annie M.G. Schmidt-prijs voor het lied ‘Noem ’t geen liefde’. Sindsdien maakte hij diverse cd’s, trad op in vele theaters in Vlaanderen en Nederland en kwam er in 2007 een boek van zijn hand uit: ‘Mannenwoestijn’, verzamelde teksten met bijbehorende cd. Twee van zijn cd’s werden bekroond met een Edison: ‘Beet van Liefde’ in 2009 en ‘Gegroefd’ in 2013.
Veel van zijn fans roemen zijn poëtische teksten. Hier een voorbeeld dat je ook als gedicht zo zou kunnen lezen. ‘Als je blijft’ staat op de cd ‘Gegroefd’ uit 2012.
.
Als je blijft
.
Nee, ik zal niet meer drinken
In zwijmel verzinken
Althans niet meer zo lang
Niet meer nachten verdwijnen
Door de stad lopen deinen
Alleen zo nu en dan
Ik zal de tuin laten bloeien
De heg laten groeien om ons stille domein
De hond laten springen
Het huis laten zingen van ons geheim
Als je blijft, als je blijft
Ja, ik zal beter luisteren
Mijn oor aan je kluisteren
Ook al klets je maar wat
Mijn hand op je leggen
Met zachte stem zeggen
Dat je gelijk hebt schat
Ik zal het afval verbranden
De schuld en de schande, ons beider venijn
De vlammen vereren
En uit de kleuren leren hoe het terug zal zijn
Als je blijft, als je blijft
We zoeken de plekken weer op
De zomerse heuvel, de lange galop
Je weet wel, mooie, wat ik bedoel… Dat gevoel
Ik zal je lijf laten gloeien
Je heupen verschroeien, de demonen verslaan
Je mijn hart laten voelen
Je ermee overspoelen zodat je nooit meer wilt gaan
Als je blijft, als je blijft
.
.
Van de dit jaar overleden, bijzondere dichter Hans Vlek (1947 – 2016) vandaag het gedicht ‘Billy Holiday’. Ik hoorde afgelopen week het nummer ‘Strange fruit’ weer eens op de radio, een prachtig nummer dat helaas tegenwoordig maar weer wat actueel is (het is een aanklacht tegen het racisme in de Verenigde Staten). Het nummer werd trouwens geschreven door een communistische onderwijzer van Joodse afkomst uit The Bronx, Abel Meeropol, onder het pseudoniem Lewis Allan. Het nummer was oorspronkelijk ‘Bitter fruit’ getiteld.
Billy Holiday maakte het nummer beroemd en het werd opgenomen in de lijst van Songs of the Century (liedjes van de eeuw) door de Recording Industry of America en de National Endowment for the Arts, een overheidsorganisatie ter bevordering van kunst en cultuur.
Uit: ‘Geen volkse god in uw achtertuin’ uit 1980.
.
Billy Holiday
.
een vrouw een dame
als een altsax zo groot
zo zwart als poëzie
.
dit kan
nog nachten duren
dit geluid
diep uit haar hals
pijn en zonsverduistering
.
haar lichaam teistert
verminkt
het bitter bloed van haar stem
.
harde steden van steen
en de dagen die gaan
zij weet
.
zingt.
.
.
Op zondag 20 november aanstaande vindt in het Bibliotheektheater in Rotterdam de prijsuitreiking plaats van de 5e Ongehoord! Gedichtenwedstrijd. Dit jaar hebben maar liefst 169 mensen meegedaan aan deze wedstrijd en na een eerste beoordeling door de bestuursleden van Ongehoord! is daar een shortlist van 50 gedichten uitgekomen die aan de jury is overhandigd ter beoordeling.
Op 20 november zijn de shortlistdichters aan de beurt. Hen is gevraagd hun gedicht voor te dragen op het podium van het Bibliotheektheater. De jury zal dan bekend maken wie de eerste, tweede en derde prijs heeft gewonnen. het thema van dit jaar was ‘Verwachting’. De muzikale omlijsting is van zangeres Dwaalkat http://www.dwaalkat.nl/
Eerdere winnaars van de Gedichtenwedstrijd zijn Hervé Deleu, Anneke Wasscher, Gerard Scharn en Alja Spaan.
De jury bestaat dit jaar uit Marieke van Leeuwen, Peter Swanborn en Manuel Kneepkens. De prijzenzijn: 1e prijs een beeldje van kunstenares Lillian Mensing, een voordracht op een Ongehoord! podium en publicatie van het gedicht op de website van Ongehoord!, de tweede en derde prijs zijn hetzelfde maar dan zonder het felbegeerde beeldje.
Iedereen kan en mag aanwezig zijn bij deze feestelijke prijsuitreiking, de toegang is gratis. De middag begint om 14.00 uur maar de zaal is open vanaf 13.00 uur.
Om alvast in de stemming te komen hieronder het winnende gedicht van de eerste editie van Hervé Deleu getiteld ‘In de ochtendfile’.
.
In de ochtendfile
.
.
In de bundel ‘De vier jaargetijden’ een keuze uit poëzie over klassieke muziek staat een prachtig en indringend gedicht van Saul van Messel. De titel van dit gedicht verwijst naar het Bruidskoor in de Opera ‘Lohengrin’ van Richard Wagner. Saul van Messel (pseudoniem van Jaap Meijer 1912-1993) was Joods historicus, neerlandicus en dichter. Hij dichtte in het Gronings en in het Nederlands.
Hij promoveerde als laatste jood in oorlogstijd bij Jan Romein op Isaac de Costa’s weg naar het christendom. Kort daarna werd hij leraar aan het Joods Lyceum te Amsterdam, Anne Frank was een van zijn leerlingen. Met zijn vrouw Liesje en zoon Ischa werd hij gedeporteerd naar Westerbork (1943-1944) en Bergen Belsen (1944-1945). Na terugkeer, met vrouw en zoon, wijdde Meijer zich aan de geschiedschrijving van het jodendom in Nederland en werd hij leraar.
.
Bruidskoor uit Lohengrin
.
zij trouwden nog
in westerbork
.
hun huwelijksreis
heette transport
.
hun wittebroodsdagen
in sobibor
.
vermeldt geen
enkel rapport
.
wat maakt het ook
poëtisch uit
.
hij was de bruidegom
en zij de bruid
.
.
In 2014 won Gerard Scharn de Ongehoord! Gedichtenwedstrijd. Dit jaar, aanstaande zondag 25 september staat hij dan eindelijk op het Ongehoord! podium in de centrale bibliotheek van Rotterdam (4e etage, auditorium).
Gerad Scharn (1946) is dol op woorden en heeft veel (woorden)boeken over taal. Hier haalt hij zijn inspiratie uit. Van jongs af aan wilde hij alles weten en was hij gek op lezen. Zijn gedichten kenmerken zich door een zo beknopt mogelijke weergave van zijn gedachten. Zijn poëzie is zeer leesbaar en prettig van toon.
Samen met Niels Landstra (die werk uit zijn nieuwe bundel voordraagt), Jaap van Oostrum, Stokely Dichtman en Martin Wijtgaard verzorgt hij het poëtische gedeelte van de middag. Martijn Breeman verzorgt de muziek.
Toegang is gratis en het podium start om 14.00 uur (tot ca. 16.15). Natuurlijk is er een open podium. Dus heb je altijd al eens op een podium je gedichten willen voordragen? Dat kan, meld je aan bij de presentator (en dat ben ik).
Van Gerard Scharn het gedicht ‘Ramp’.
.
ramp
hier spreekt uw gezagvoerder:
de verloting van de zwemvesten
wordt vervroegd omdat we sneller
zinken dan verwacht
ik heb gegokt en verkeerd gegokt
maar misschien is het een schrale
troost te weten dat we zinken op
de plek waar ook de titanic zonk
ik zoek nog drie sopranen en een alt
een bas en twee tenoren voor een
stemmig afscheidslied terwijl de stuurman
zwemles geeft in het volgelopen ruim
.
Gerard Scharn in de Prinsentuin in Groningen
.
Ik wilde ik kon u iets geven
.
Ik wilde ik kon u iets geven
tot troost diep in uw leven
maar ik heb woorden alleen,
namen, en dingen geen.
.
.
In het alleraardigste boekje ‘Het lied van Den Haag’ zijn (bijna) alle liedjes die ooit bekend zijn geworden over Den Haag verzameld. Toen ik over de Pier aan het lezen was viel me bij het lied ‘de pier’ van Charles Heijnen uit 1915 op dat de taal die daarin gebruikt zo mooi en voornaam is. Poëtisch van klank en daarom uiterst geschikt om op te nemen onder de categorie poëzie in songteksten.
Uit de strofe uit het lied blijkt ook hoe voornaam de stad Den Haag en met name Scheveningen ooit was.
.
Op de pier in Scheveningen promeneert het blauwe bloed,
Sinds de banken en het windscherm is ’t leven er zoo zoet.
Jonkers voeren dweepgesprekjes met hun blik in ’t blauw verschiet,
Spreken af op knusse plekjes en de freule weigert niet.
Heel Den Haag ontmoet elkander, en ‘hm’…met ’n ander,
Vol beminnelijken zwier savoureeren ze een exquisiet pleizier.
.
.
In juni en september zijn er in de gemeente Midden-Delfland (het kleine groene hart van Zuid Holland) twee leuke festivals waarop poëzie een grote rol speelt.
Allereerst is er op 24 en 25 juni het jaarlijkse Boerol festival. Naast activiteiten op het gebied van theater. kunst en muziek voor groot en klein is er ook aardig wat aandacht voor Poëzie. Een paar jaar geleden (2014) stond ik zelf al een keer in het programma met date een dichter en ik kan je vertellen dat het een erg leuk festival is op een mooie plek namelijk middenin de polder op het terrein van boerderij Het Kraaienest, vlakbij De Lier.
Dit jaar treden op de dichters Edwin de Voigt, Rik van Boeckel en Joz Knoop maar ook de groep Bender die poëtische liedjes brengt. Voor het complete programma kijk je op http://www.boerol.nl/programma/poezie/
Op 10 september volgt dan het Poëziefestival ‘Dichter bij de boerderij’ van het Christelijk Lyceum Delft (CLD) en ANV Vockestaert. Dit is een reizend festival langs diverse boerderijen en bij elke boerderij zijn gedichten te beluisteren. In het karakteristieke kerkje van ’t Woudt zijn er voordrachten van leerlingen van het CLD met zelf geschreven gedichten. De afstanden tussen de boerderijen zijn maximaal een kilometer en gemakkelijk te fietsen. De optredende dichters in de boerderijen zijn Tjitske Jansen, Hans Tentije, Ester Perquin, Marjolijn van Heemstra en Rodaan Al Galidi. De Entree bedraagt € 10,-
Lees meer over dit kleine maar fijne festival op http://www.vockestaert.nl/poezie-festival-dichter-boerderij-zaterdag-10-september-2016/ Als voorproefje een gedicht van Marjolijn van Heemstra.
.
Als Mozes had doorgevraagd Moest ik mijn land verlaten: ik zou blijven.
Stond mijn stad in brand: ik draaide om.
Moest ik mijn kind offeren: ik weigerde.
Zolang jij je niet laat kennen houd ik
benen op de grond, armen om het kind.
.
Mij scheep je bij geen bramenstruik af
met ‘ik ben die ik ben’, een kleine vlam, een donderstem.
Mozes was iemand van zijn tijd: dankbaar voor het leven,
bang om door te vragen en ook: een man,
die vragen niet zoveel.
.
Ik was blijven staan bij die struik tot je verscheen.
Geen smoesjes van doeken voor ogen omdat je straling te fel.
Mozes was brandgloed gewend, ik tl.
Kom maar op, zou ik zeggen. Zeg ik nu: Kom maar op.
Als niet Mozes, maar ik bij Horeb had gestaan ging het zo:
.
ik: Wie ben je?
jij: Ik ben die ik ben.
ik: Ik ook.
jij: Ja, jij ook.
.
Dan had ik je aangeraakt en jij mij.
Was de Bijbel geen boek, maar een omhelzing
.
